Του χρήστη lovesfool
Αφορμή για το παρόν κείμενο δεν είναι το αντίστοιχο κείμενο της Ζωής (σιδεροκέφαλη και καλή συνέχεια), ούτε τα πολλαπλά αντίστοιχα Jimquisition για τα DLC, το Early Access κτλ, ούτε οι ανακοινώσεις "χοντροκομμένων" DLC και pre-order bonus όπως αυτό του Alien: Isolation. Είναι όλα αυτά μαζί. Σκεφτόμουν ούτως ή άλλως να γράψω αυτό το κείμενο και διαβάζοντας το αντίστοιχο της Ζωής αλλά και το που πήγε η κουβέντα από κάτω απέκτησα και νέα ερεθίσματα για να το κάνω, με αποτέλεσμα το κείμενο να γίνει λίγο μεγαλύτερο από ότι αρχικά σχεδίαζα.
Θα ξεκινήσω δύο απλές, προσωπικές, παραδοχές:
1. Αποφεύγω τα DLC και σπάνια δίνω χρήματα για να αποκτήσω τέτοιου είδους περιεχόμενο σε εταιρίες (εννοείται ότι δεν πλησιάζω ούτε κατά διάνοια σε Early Access, Kickstarter κτλ, αλλά ούτε και με αφορούν τα pre-order, αφού 11 στα 10 παιχνίδια που αγοράζω είναι back catalogue και τα παίρνω σε προσφορά).
2. Τα DLC, pre-order bonus και όλα τα συναφή ΔΕΝ είναι κακό πράγμα, ΔΕΝ είναι η καταστροφή της βιομηχανίας, ΔΕΝ προσβάλουν ή υποτιμούν τον καταναλωτή και ΔΕΝ αποτελούν "κατάντια", "μάστιγα" κτλ.
Οι δύο δηλώσεις δεν είναι αντικρουόμενες. Δεν ακυρώνει η μία την άλλη. Συνυπάρχουν μία χαρά και ισχύουν ταυτόχρονα. Μάλιστα, είναι και φιλενάδες, κάθονται μαζί στο σχολείο, πάνε μαζί σινεμά και βγαίνουν και για καφέ, αν και συνήθως η μία πίνει εσπρέσο, ενώ η άλλη παραγγέλνει φυσικό χυμό ανάμεικτο. Η προηγούμενη γενιά κονσολών ήταν μία άκρως μεταβατική περίοδος για πολλά πράγματα και ένα από αυτά ήταν ότι ταυτόχρονα με αυτή, αλλά κι εν μέρει εξαιτίας της, το internet έπαψε να είναι κάτι στο οποίο "μπαίνουμε από εξειδικευμένες συσκευές εισόδου" και έγινε κάτι στο οποίο "είμαστε μέσα, παντού και πάντα". Ας μην έχουμε αυταπάτες. Ο κόσμος της πληροφορίας, ο κόσμος του ήχου και της εικόνας, ο κόσμος της ψυχαγωγίας και της ενημέρωσης στον οποίο ζούμε γίνεται ολοένα και πιο ψηφιακός. Η φυσική κατάληξη όλου αυτού είναι, όσο η τεχνολογία, αλλά κυρίως οι υποδομές, προχωρούν, τόσο να κινούμαστε και σε μία αποκλειστικά ψηφιακή εποχή. Αν το καλοσκεφτεί κανείς, είναι κάπως σχιζοφρενικό και πολύ αναχρονιστικό για ένα video game, που δεν είναι τίποτα άλλο από κώδικα, από ψηφιακή πληροφορία, να "φυλακίζεται" σε φυσικά μέσα και να διανέμεται στους χρήστες του με αεροπλάνα, τρένα και βαπόρια, ταξιδεύοντας όλο τον κόσμο και περνώντας από εκατοντάδες χέρια, στην εποχή που όλο το internet και οι πολυάριθμες συσκευές που χρησιμοποιούμε για να μπούμε σε αυτό βρίσκονται στο "σύννεφο". Η ψηφιακή διανομή είναι γεγονός από την προηγούμενη γενιά, είναι ο κανόνας στην τωρινή και, όταν κάποια στιγμή θα "πέσει το κάστρο" της συνήθειας και της αδράνειας στο μυαλό των καταναλωτών, των εκδοτών και των λιανεμπόρων (που δυστυχώς, θα πρέπει να ορίσουν εκ νέου τον ρόλο τους και την θέση τους στην βιομηχανία) θα οδηγηθούμε σε έναν κόσμο όπου η ψηφιακή διανομή είναι ο κανόνας, με ελάχιστες εξαιρέσεις. Στο PC το βλέπουμε ήδη να συμβαίνει μέσω Steam, GOG και άλλων αντίστοιχων υπηρεσιών, ενώ στα tablets ή τα smartphones είναι ο κανόνας, χωρίς εξαίρεση, από την πρώτη στιγμή (επίσης παράλληλα με την προηγούμενη γενιά).
Τι είναι λοιπόν το DLC; Θα δώσω έναν εντελώς διαφορετικό ορισμό από την Ζωή. Το DLC και όλα τα συναφή ή παρόμοια πράγματα είναι το αποτέλεσμα των δυνατοτήτων που παρέχει η ύπαρξη ενός ψηφιακού καναλιού διανομής που επικοινωνεί απευθείας με τον τελικό καταναλωτή. On disc ή πραγματικά downloadable, pre-order ή αποκλειστικό για συγκεκριμένο λιανέμπορο, DLC, beta access ή Early Access, όλα είναι επιλογές που δεν θα μπορούσαν να υπάρξουν χωρίς την συγκεκριμένη υποδομή και την δυνατότητα ψηφιακής, άμεσης διανομής στον τελικό καταναλωτή. Δεν αλλάζει κάτι θεμελιακό στον τρόπο που λειτουργούν οι εταιρίες ανάπτυξης ή οι διανομείς των video games. Το βασικό κόστος ανάπτυξης είναι το πόσοι άνθρωποι θα δουλέψουν πόσες ώρες για να φτιάξουν τι είδους περιεχόμενο. Όσο περισσότεροι για όσο περισσότερες ώρες, τόσο περισσότεροι οι μισθοί τους και άρα το κόστος ανάπτυξης του παιχνιδιού. Είτε είναι ψηφιακή η διανομή είτε όχι, αυτό δεν αλλάζει. Το μόνο που αλλάζει είναι ότι πλέον δεν υπάρχει το κόστος του φυσικού μέσου (που, αν μιλάμε για ψηφιακή διανομή είναι αμελητέο), δεν υπάρχει το κόστος μεταφοράς (που επίσης, επειδή ένας οπτικός δίσκος είναι μικρός σε όγκο και ελαφρύς σε βάρος είναι επίσης μικρό) και δεν υπάρχει το διαχειριστικό κόστος και το κέρδος των μεσαζόντων.
Σε αυτό το τελευταίο είναι όλο το "ζουμί". Κι αυτό το τελευταίο είναι κι ένας βασικός παράγοντας της αρχικής σύλληψης και ύπαρξης των DLC. Η αλλαγή από την αποκλειστικά φυσική διανομή (μ' αεροπλάαααναααα και βαπόοοοριαααα και με τους φίλους τους παλιούυυυυυς) σε μία αποκλειστικά ψηφιακή διανομή δεν είναι κάτι που μπορεί να γίνει σε μία νύχτα, τουλάχιστον όχι χωρίς να "ανοίξει μύτη". Ρωτήστε τη Sony και το PSP Go αν θέλετε περισσότερες εξηγήσεις. Αυτοί ξέρουν να σας πουν. Ένας λόγος που συνέβη τόσο άμεσα με τα tablets και τα smartphones είναι ακριβώς επειδή δεν υπήρξε ποτέ άλλη εναλλακτική από την πρώτη στιγμή που τα προϊόντα βρέθηκαν στο ράφι. Αντίστοιχα, στο PC, η αγορά είναι τόσο χαοτική, το ποσοστό των χρηστών PC που χρησιμοποιούν την πλατφόρμα για gaming τόσο ασαφές και ο τρόπος που επικοινωνεί το PC με το internet ή ο έλεγχος που έχει στο περιεχόμενό του και τον προγραμματισμό του ο κάτοχός του τέτοιος, που δημιουργεί ένα θολό status quo, μία κατάσταση όπου κανείς δεν νιώθει κυρίαρχος και κανείς δεν έχει σαφή εικόνα των "χωραφιών" του που θέλει να προστατεύσει. Στις κονσόλες, όμως, η κατάσταση είναι διαφορετική. Η βιομηχανία στήθηκε πάνω σε καταστήματα λιανικής, αρχικά μέσω καταστημάτων παραδοσιακών παιχνιδιών και στη συνέχεια μέσω καταστημάτων τεχνολογίας ή κι εξειδικευμένων καταστημάτων video games. Επιπλέον, εξ αρχής η βιομηχανία στήθηκε σε ένα οικονομικό μοντέλο που εξομοιώνει την λογική της "καφετιέρας και του καφέ". Όλοι οι εμπλεκόμενοι στην αλυσίδα διανομής, δηλαδή, πουλούν τις κονσόλες με ελάχιστο ή καθόλου κέρδος (ή και με ζημιά, στην περίπτωση της ίδιας της Sony, της MS και πλέον και της Nintendo), προσμένοντας να βγάλουν κέρδος από την συμπληρωματική πώληση περιεχομένου. Πώς λοιπόν, από την μία μέρα στην άλλη, λες σε όλους τους εμπλεκόμενους, οι οποίοι παρεμπιπτόντως όλα αυτά τα χρόνια έχουν επενδύσει χρόνο και χρήμα για να προσελκύσουν καταναλωτές και να τους "εκπαιδεύσουν" σε αυτό το μοντέλο, "the party is over"; Πώς, εν μία νυκτί, ακυρώνεις τον τρόπο λειτουργίας δεκαετιών και τον αντικαθιστάς συθέμελα με έναν άλλο; Η απάντηση είναι απλή. DLC...
Αν το καλοσκεφθείς, είναι η τέλεια λύση. Εκμεταλλεύεσαι την νέα υποδομή, εκπαιδεύεις σταδιακά τον καταναλωτή, προσφέρεις επιπλέον υπηρεσία - περιεχόμενο, έχεις επιπλέον έσοδα ή και κέρδος με μικρότερο κόστος και ταυτόχρονα είναι χαρούμενο και το κανάλι διανομής που έχεις ήδη, αφού δίνεις προστιθέμενη αξία στα προϊόντα που υπάρχουν στα ράφια. Στην πορεία, όσο οι εμπλεκόμενοι εξοικειώνονταν με την ιδέα, άρχισαν να γίνονται και νέα "πειράματα" με το νέο αυτό κανάλι διανομής. Νέα είδη περιεχομένου, νέες πλατφόρμες διανομής και στη συνέχεια διανομή του πλήρους καταλόγου "retail" παιχνιδιών. Αρχικά, για να "χρυσώσουν το χάπι" στους λιανέμπορους, οι διανομείς τους προσέφεραν την δυνατότητα να συμμετέχουν στα έσοδα μέσω προπληρωμένων καρτών που θα χρησίμευαν για την απόκτηση ψηφιακού περιεχομένου. Μετά την καθιέρωση των tablet και των smartphone, τα οποία επίσης διανέμονται μέσω του ίδιου καναλιού, η ιδέα των προπληρωμένων καρτών φαντάζει απαρχαιωμένη και χαζή (εδώ που τα λέμε, εξ αρχής τέτοια ήταν). Παράλληλα, με την άνοδο του e-commerce και γιγάντων όπως το amazon ή εξειδικευμένων καταστημάτων που εξυπηρετούσαν πολλές χώρες, όπως τα play.com, zavvi.com κτλ (που είναι άλλο κείμενο για άλλη ώρα), το "παλιό" ή "παραδοσιακό" κανάλι διανομής δεν ένιωσε δυσαρέσκεια ούτε όταν οι κατασκευαστές κονσολών άρχισαν να προσφέρουν ΟΛΑ τα retail παιχνίδια και μέσω ψηφιακής διανομής απευθείας στον τελικό καταναλωτή. Μάλιστα, σε μεγάλο βαθμό οι λιανέμποροι είναι κι ευγνώμονες για τα παιχνίδια που κυκλοφορούν αποκλειστικά μόνο μέσω ψηφιακής διανομής, αφού συνήθως πρόκειται για προσπάθειες με μικρότερη εμπορική δυναμική και ρίσκο. Προτιμούν λοιπόν να χάσουν την πιθανότητα κέρδους από αυτά, αν αυτό σημαίνει λιγότερους μπελάδες και κινδύνους για bad stock. Έτσι, η επιλογές στο ράφι του λιανέμπορου μειώνονται και οι επιλογές το "ψηφιακό ράφι" των κονσολών εμπλουτίζονται και σιγά σιγά το DLC παύει να χαρακτηρίζει μόνο τυχόν "επιπλέον" περιεχόμενο για κάποιο παιχνίδι και αρχίζει να περιγράφει το σύνολο της όλης διαδικασίας και ΟΛΟ το περιεχόμενο.
Όμως, ξέφυγα λιγάκι. Το θέμα δεν είναι γιατί υπάρχει DLC ή που προσπαθεί να οδηγήσει. Το θέμα είναι το πώς είναι το DLC τώρα και τι σημαίνει για εμάς, τους χρήστες. Η απάντηση είναι απλή. Ότι σημαίνει και η υπόλοιπη βιομηχανία. Υπάρχει καλό DLC και κακό DLC. Υπάρχει φθηνό DLC, ή μάλλον καλύτερα DLC του οποίου η τιμή αντιπροσωπεύει με όφελος προς τον καταναλωτή το περιεχόμενό του και ακριβό DLC, που ζητά υπερβολικά πολλά χρήματα για αυτό που προσφέρει (βλ. σχεδόν όλο το concept του Early Access). Υπάρχουν δημιουργοί και διανομείς που χρησιμοποιούν το νέο κανάλι σωστά και βγάζουν χρήματα έχοντας τεράστια έσοδα και υπάρχουν δημιουργοί που χρησιμοποιούν το κανάλι ευκαιριακά και καιροσκοπικά και τρώνε τα μούτρα τους. Ένα παράδειγμα για την πρώτη περίπτωση είναι το GTAIV. Το παιχνίδι ήταν χορταστικό και πλήρες, πούλησε σαν τρελό, οι λιανέμποροι έβγαλαν πολλά λεφτά και οι χρήστες που το έπαιξαν, βλέποντας τους τίτλους τέλους (όσοι έφτασαν μέχρι εκεί) ένιωθαν ότι έζησαν μία πλήρη και ολοκληρωμένη εμπειρία. Στη συνέχεια η Rockstar έβγαλε σχεδόν άλλο ένα GTA IV μέσω των τριών add on DLC για το παιχνίδι, παρακάμπτοντας το λιανεμπόριο, χρεώνοντας παραπάνω χρήματα (δεν είμαι σίγουρος για αυτό, γιατί τα πήρα σε GOTY έκδοση σε κάποια από τις εκπτώσεις του Steam, αλλά έχω την εντύπωση ότι day 1 το συνολικό κόστος και των τριών επεισοδίων ήταν μεγαλύτερο ή ίσο με αυτό του κυρίως παιχνιδιού day 1) και βγάζοντας μεγαλύτερο κέρδος, αφενός λόγω του ότι μεγάλο μέρος του παιχνιδιού ήταν έτοιμο και αφετέρου αφού καρπώθηκαν και όλο το κέρδος που θα προοριζόταν για την εξυπηρέτηση του "παραδοσιακού" καναλιού διανομής. Αντίστοιχα παραδείγματα έχω αρκετά. Προσωπικά απόλαυσα όλα τα DLC του Mass Effect 2 ή του Elder Scrolls Oblivion. Στην ίδια λογική, υπάρχουν πολλά παραδείγματα για τον αντίποδα, με εταιρίες που αντί να δημιουργήσουν επιπλέον περιεχόμενο, αφαιρούν περιεχόμενο από την τελική έκδοση του παιχνιδιού και προσπαθούν να το πουλήσουν ξεχωριστά ως DLC ή εταιρίες που χρεώνουν για 1 ώρα επιπλέον περιεχομένου όσο άλλες χρεώνουν για 10 ώρες. Κι αυτό, όμως, δεν είναι κάτι καινούριο. Δίπλα στο GTAIV, π.χ., όταν πρωτοβγήκε, υπήρχαν στο ράφι, στην ίδια τιμή, για τις ίδιες πλατφόρμες, ένα σορό παιχνίδια σε φυσικό μέσο που δεν "άξιζαν" σε καμία περίπτωση τα ίδια λεφτά, όπως π.χ. CSI: NY the Video Game, Sonic Unleashed, Legendary, Banjo Kazooie: Nut & Bolts, Blitz: The League II κ.α.
Γιατί λοιπόν να απαιτούμε να χαθούν τα DLC από το πρόσωπο της γης και τα αναθεματίζουμε ως το τέλος του κόσμου και την καταστροφή όλων όσων ήταν κάποτε καλά στη βιομηχανία; Που είναι το διαφορετικό με ότι συνέβαινε πριν; Το ότι προσωπικά δεν μου αρέσει κάτι, δεν σημαίνει ότι δεν θα έπρεπε να υπάρχει. Συνεχίζοντας το παραπάνω παράδειγμα, είμαι βέβαιος ότι τον μήνα που βγήκε το GTAIV, υπήρξαν αρκετοί που προτίμησαν να ξοδέψουν 50-60€ στο CSI:NY ή το Legendary ή κάτι άλλο. Προφανώς και ήταν ελάχιστοι σε σχέση με αυτούς που πήραν το GTA IV, αλλά σίγουρα υπήρξαν. Φυσικά, το GTA έβγαλε και V ενώ το Legendary δεν έφτασε σε sequel, οπότε κι εκεί, όπως και στα DLC, λειτούργησε μία χαρά η λογική της ελεύθερης αγοράς. Αντίστοιχα, είμαι βέβαιος ότι ήταν πολλοί περισσότεροι αυτοί που αγόρασαν τα DLC του GTAIV από αυτούς που πλήρωσαν για να αποκτήσουν τα επιπλέον skins στο Batman: Arkham Asylum. Υπάρχουν καλά παιχνίδια και κακά παιχνίδια. Υπάρχουν καλά DLC και κακά DLC. Δεν αλλάζει κάτι.
Το θέμα είναι ότι ο καθένας ψηφίζει με το πορτοφόλι του. Ωστόσο, δεν είναι ακριβώς δημοκρατία, καθώς είναι μία πολύ πιο προσωπική διαδικασία. Το μόνο "κακό" με τα DLC και την ψηφιακή διανομή είναι ότι το ρίσκο είναι μικρότερο για τους δημιουργούς και τους διανομείς και τα προαπαιτούμενα για την είσοδο ελάχιστα, με αποτέλεσμα να είναι πολύ ευκολότερο για τον "κατιμά" να μπει στο κανάλι από ότι ισχύει στην φυσική διανομή. Στον αντίποδα, όμως, αυτό σημαίνει ότι υπάρχει χώρος και λόγος ύπαρξης και για μικρότερες σε όγκο και προϋπολογισμό προσπάθειες που δεν θα είχαν την κρίσιμη μάζα για να επιβιώσουν στην "φυσική διανομή". Οι βόλτες που έκανα στην Liberty City με την chopper μου ή η επιδρομή μου στο αρχηγείο του Shadow Broker ήταν δύο από τις πιο δυνατές εμπειρίες που μου προσέφεραν τα συγκεκριμένα παιχνίδια. Αποτελούσαν επιπλέον περιεχόμενο, που σχεδιάστηκε μετά την ολοκλήρωση του παιχνιδιού και προσέθετε στοιχεία σε μία ιστορία που ήταν, παρόλα αυτά, αυτοτελής και πλήρης. Μέσω του "φυσικού" καναλιού διανομής, τέτοιες εμπειρίες θα ήταν είτε αδύνατες, είτε πολύ πιο ακριβές για εμένα. Αντίστοιχα, αφού έπαιξα, μετά από αυτόματο, δωρεάν update, τις περιπέτειες της Quinn, ένιωσα τόσο ελλιπής, που κατέληξα ότι δεν αξίζει για εμένα να ξοδέψω ούτε ένα cent, ούτε ένα MB αποθηκευτικού χώρου, για DLC περιεχόμενο της Warner για την συγκεκριμένη σειρά, αφού δεν προσθέτει τίποτα στην εμπειρία του κυρίως παιχνιδιού. Στην ίδια ακριβώς λογική, δηλαδή, που δεν αγόρασα ποτέ το Sonic Unleashed σε φυσικό αντίτυπο.
Νομίζω ότι το πρόβλημα του "δεν θέλω να υπάρχουν DLC" δεν είναι τα ίδια τα DLC αλλά το ότι μερικές φορές συμπεριφερόμαστε σαν κακομαθημένα παιδάκια. Λέμε, π.χ., το τάδε DLC δεν θα έπρεπε να κάνει 15€, αλλά 5€ ή το δείνα περιεχόμενο δεν θα έπρεπε να είναι DLC, αλλά μέρος του κανονικού παιχνιδιού και να περιλαμβάνεται στην τιμή του. Η απάντηση σε αυτό δεν είναι "να σταματήσουν να αγοράζουν όλοι τα DLC που δεν μου αρέσουν για να σταματήσουν να υπάρχουν". Η απάντηση σε αυτό είναι "εγώ δεν θα το αγοράσω". Τι θα χάσεις; Σε τι θα σε βλάψει; Γιατί πράγμα μιλάμε στην τελική; Συζητάμε για προϊόντα ψυχαγωγίας ή για είδη πρώτης ανάγκης; Μιλάμε για προϊόντα στα οποία θα ξοδέψουμε, αν έχουμε, μερικά από τα χρήματα που μας περισσεύουν για να περάσουμε ευχάριστα μερικές ώρες, να ψυχαγωγηθούμε, να μάθουμε και να "αποδράσουμε" από τον κόσμο μας, ή για τα ψώνια της εβδομάδας στο super market, για το γάλα του μωρού, για τον λογαριασμό του ρεύματος και του νερού, για το νοίκι του μήνα; Αν θεωρείς ότι ένα DLC είναι χαζό, άχρηστο ή ακριβό για αυτό που είναι, ΜΗΝ ΤΟ ΑΓΟΡΑΖΕΙΣ. Αν θεωρείς ότι ένα DLC θα έπρεπε να είναι μέρος του παιχνιδιού και όχι κάτι που θα χρεώνεται επιπλέον, ΜΗΝ ΑΓΟΡΑΖΕΙΣ ΟΥΤΕ ΤΟ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ. Ας τα αγοράσει κάποιος άλλος που θέλει. Το ξέρω, είναι κρίμα που το Χ παιχνίδι δεν είναι ακριβώς αυτό που ήθελες εσύ να είναι, όμως έτσι είναι η ζωή. Αυτοί που το έφτιαξαν το έκαναν έτσι ακριβώς όπως το ήθελαν εκείνοι. Αν δεν σου αρέσει, μην αγοράζεις. Ας το αγοράσει κάποιος άλλος. Μην παίξεις το νέο Sims, αφού θεωρείς (δίκαια) ότι έχουν αφαιρέσει features που ήταν δεδομένα στο προηγούμενο, μόνο και μόνο για να προσπαθήσουν να σε χρεώσουν επιπλέον πουλώντας στα ως DLC. Μην αγοράσεις το Alien: Isolation, αν θεωρείς ότι η Ripley και το αρχικό πλήρωμα του Nostromo θα έπρεπε να είναι ούτως ή άλλως unlockable σε όποιον τελειώσει το παιχνίδι και όχι κάτι που θα κοστίζει χρήματα για να το αγοράσει επιπλέον. ΑΓΟΡΑΣΕ ΚΑΙ ΠΑΙΞΕ ΚΑΤΙ ΑΛΛΟ. Από επιλογές... Να φάνε κι οι κότες. Δεν φτάνουν οι ώρες τις ημέρας για να παίξεις όσα αξιόλογα παιχνίδια υπάρχουν.
Στην τελική, που ξέρεις; Αν είναι όντως τόσο χάλια όσο νομίζεις, λογικά, το ίδιο θα πιστεύουν κι οι περισσότεροι κι οπότε δεν θα το αγοράσουν. Και σε μερικούς μήνες, αναπόφευκτα, το παιχνίδι, με ή χωρίς το DLC θα βγει σε προσφορά. Και σε λίγους μήνες ακόμα, αν είναι όντως τόσο χάλια και δεν αξίζει τα λεφτά του όπως υποψιάζεσαι, θα το δεις μέχρι και σε Humble Bundle. Κι αν είναι όντως τόσο χάλια, τι έχασες που δεν το έπαιξες; Αν, αντίθετα, το αγοράζουν τόσοι πολλοί και δεν πέσει η τιμή του, τότε μάλλον φταίνε οι δικές σου αφραγκιές κι όχι η "απληστία" του εκδότη που σου φαίνεται ακριβή ή παράλογη η πολιτική των DLC ενός συγκεκριμένου παιχνιδιού. Στην τελική, αγαπημένοι μου φίλοι, αυτή είναι η έννοια της προσφοράς και της ζήτησης. Ο εκδότης σου προσφέρει το συγκεκριμένο προϊόν, το συγκεκριμένο περιεχόμενο, στην συγκεκριμένη τιμή. Θες; Αγοράζεις. Δεν θες; Δεν αγοράζεις. Αφού έχεις τα λεφτά για "κάψιμο", κοίτα παραδίπλα και βρες αυτόν που θα σου δώσει σε αντάλλαγμα αυτό που θεωρείς εσύ δίκαιο για το κόστος που σου ζητά. Αν κάποιος είναι να χάσει μακροπρόθεσμα από μία "άδικη" ή "άνιση" συναλλαγή, αυτός δεν είναι σε καμία περίπτωση ο καταναλωτής. Στην τελική, τον καταναλωτή άντε να τον κοροϊδέψεις μία φορά, το πολύ δύο και να του αποσπάσεις 20-30€, αφού μιλάμε για DLC. Έτσι δουλεύουν οι φούσκες και για αυτό κάνουν τον κύκλο τους και αργά ή γρήγορα (συνήθως γρήγορα) σκάνε. Μέχρι τότε, κοίτα εσύ που θα ξοδέψεις τα δικά σου τα χρήματα, ώστε να είσαι όσο το δυνατόν πιο ευχαριστημένος με τις αγορές σου κι άσε τον διπλανό σου να κάνει ότι θεωρεί κι αυτός με τα δικά του. Οι εκδότες πειράματα κάνουν, να δουν που θα κάτσει η μπίλια και αν και πώς θα μπορέσουν να φτάσουν πιο αποτελεσματικά στο πορτοφόλι μας.
Γιατί τα DLC ήρθαν για να μείνουν*...
*Και είναι μάλλον για καλό, αν κρίνω από τις τιμές που έχουν επιβληθεί στο PC, όπου έχει επικρατήσει η ψηφιακή διανομή. Το μόνο που εμποδίζει την ΕΑ, την Ubi, την Activision και τους 1st party να αρχίσουν να σφάζονται στα ψηφιακά καταστήματα των κονσολών όπως κάνουν και στο PC είναι το τι θα πουν και πώς θα δικαιολογηθούν στους λιανέμπορους αυτή τη στιγμή, που κρατούν ακόμα το +90% των πωλήσεων και τίποτα άλλο. Αλλά κι αυτό είναι άλλο κείμενο, για άλλη φορά...
Ενδιαφέρουσα η διαφορετική οπτική που δίνεις στο θέμα lovesfool.. Βέβαια αν κρίνουμε απο τις τιμές των κανονικών παιχνιδιών digital vs hard copies σε καμία περίπτωση δεν σε συμφέρει να αγοράσεις digital μιας και τίτλοι 2-3 χρόνων προσφέρονται ακόμα για 70 και 60 ευρω. Η λογική λέει οτι αφού έχεις λιγότερα κόστη διανομής όπως ανέφερες πολυ σωστά οι τιμές των digital τίτλων θα έπρεπε αν όχι να είναι φθηνότερες αυτών των καταστημάτων τουλάχιστον να τις ανταγωνίζονται. Κάτι που δεν ισχύει. Επίσης στην πλειονότητα των περιπτώσεων οι τιμές των DLC -κατ 'εμέ- κοστολογούνται πολύ παραπάνω απ' ότι αξίζουν. Για παράδειγμα δες τα DLC του Watch Dogs ουσιαστικά πληρώνεις 20 ευρώ για να παίξεις 3 αποστολές. Σίγουρα ο καταναλωτής μπορεί να επιλέξει να μην αγοράσει κάτι αλλά αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα οτι δεν πρέπει να υπάρχει κριτική απέναντι στους publishers. Αν δεν "γκρινιάζαμε" για τα κακώς κείμενα που γίνονται -χωρίς να αναφέρομαι απαραίτητα μόνο στα DLC- θα είμασταν έρμαιο των ορέξεων της κάθε εταιρείας. Δεν καταλαβαίνουν πάντα οι εταιρείες τι είναι αυτό που "ενοχλεί" τους καταναλωτές (ακόμα και αν βλέπουν τις πωλήσεις τους στον πάτο) καθώς τα περισσότερα στελέχη δεν έχουν επαφή με τον gaming κόσμο. Οπότε θεωρώ οτι είναι απαραίτητο να υπάρχει αυτό το feedback από τους gamers. Νομίζω οτι ο όρος γκρίνια απλοποιεί πολύ την κατάσταση..Για να κλείσω πρέπει να σκεφτούμε και άλλους παράγοντες που συμβάλουν στην αγορά του οτιδήποτε. Πλέον εν έτη 2014 το marketing έχει εξελιχθεί τόσο ώστε μεγάλη μερίδα του κόσμου αγοράζει κάποια πράγματα υποσυνείδητα, χωρίς να σκέφτεται πόσα και που δίνει. Ας πούμε σε μεγάλα francises όπως το Call of Duty τα Dlc (αλλά και το ίδιο το παιχνίδι) αγοράζονται σχεδόν στα τυφλά. Είχα διαβάσει ένα άρθρο σχετικά με τα super market και την διάταξη των ακριβότερων προιόντων σε θέση κοντά στην είσοδο για να ωθήσουν τον καταναλωτή να αγοράσει αυτά έναντι των φθηνών. Αντίστοιχα κολπάκια γίνονται στην προώθηση όλων των προιόντων και φυσικά και στην gaming βιομηχανία. Just my 2 cents..
Θα γίνει κι αυτό που συνέβη με την ψηφιακή διανομή στο PC και στις κονσόλες Ζωή. Θέμα χρόνου είναι. Το πρόβλημα είναι ότι αν αρχίσουν να σφάζουν τιμές σε επίπεδα Humble Bundle (που θα μπορούσαν) στο PSN, το Xbox Marketplace και το Wii U eShop, μετά θα πρέπει να έχουν και κάτι να πουν στους λιανεμπόρους που έχουν ένα κάρο στοκ από τα εν λόγω παιχνίδια, αγορασμένα και πληρωμένα σε full price και τα κοιτάνε. Όταν τους προσπεράσουν οι εξελίξεις, τότε θα δούμε να λειτουργεί σωστά ο ανταγωνισμός και στην ψηφιακή διανομή στις κονσόλες, όπως συμβαίνει στο PC.
Όσο για τα DLC του CoD που φέρνεις ως παράδειγμα, επιμένω ότι δεν έχει να κάνει με τα DLC, αλλά είναι χαρακτηριστικό της βιομηχανίας και των καταναλωτών. Τι νόημα έχει, π.χ., να αγοράζεις κάθε χρόνο FIFA ή PES, μόνο και μόνο για roster updates; Πόσα χρόνια ήταν αντικειμενικά καλύτερο το FIFA από το PES μέχρι να αρχίσει αυτό να αποτυπώνεται και σε μερίδια πωλήσεων; Πόσες "πατάτες" απέτυχαν εμπορικά και κατέληξαν σε καλάθια προσφορών μέχρι να σβήσουν τελικά από τον χάρτη τα Α ή ΑΑ παιχνίδια (για να αναγεννηθούν τώρα, κατιμάς με νέο περιτύλιγμα, αλλά λιγότερα εμπορικά "θύματα" σε ψηφιακά κανάλια διανομής);
Δεν λέω ότι η κριτική είναι κακή. Η κριτική είναι καλή. Είναι δικαίωμα του καθενός. Είναι προνόμιο όσων την ακούν, καταναλωτές ή συντελεστές. Το βασικό μου πρόβλημα είναι με την λογική "εμένα δεν μου αρέσει, άρα δεν πρέπει να αρέσει σε κανέναν" ή "εγώ διαφωνώ, άρα πρέπει να πάψει να υπάρχει".
Όσο κι αν έχει εξελιχθεί το marketing (που δεν θεωρώ ότι έχει εξελιχθεί τόσο), μάγος δεν είναι. Οι καταναλωτές, ευτυχώς, δεν είναι άβουλα πλάσματα ή αρνιά προς σφαγή. Ο καθένας (και ειδικά όσοι τα βγάζουν μόνοι τους και τα πονούν περισσότερο) κάνει με τα λεφτά του αυτό που θεωρεί σωστό. Έχω να αγοράσω CoD από το MW2. Θεωρώ την σειρά χαζή. Αυτό δεν σημαίνει ότι εκνευρίζομαι με την εμπορική της επιτυχία ή ότι θέλω να πάψει να υπάρχει η σειρά. Είτε υπάρχει είτε όχι, εμένα (και της τσέπης μου) το ίδιο μου κάνει.
Και τέλος, μην θεωρείς ότι "τα στελέχη" ή "οι δημιουργοί", ή "οι διανομείς - εκδότες - λιανέμποροι" δεν έχουν επαφή με την πραγματικότητα ή με τους καταναλωτές. Έχουν και παραέχουν. Από αυτό ζουν. Αυτή είναι η δουλειά τους. Αυτή είναι η πηγή εσόδων τους. Ωστόσο, ο κύκλος ανάπτυξης περιεχομένου είναι μεγάλος. Ακόμα κι αν μια "μόδα" περάσει, ή έρθει μία νέα "μόδα", χρειάζονται 1-2 χρόνια, τουλάχιστον, για να προσαρμοστεί σωστά περιεχόμενο στις νέες τάσεις, χωρίς να είναι αρπαχτή. Το πορτοφόλι του καθενός μας "μιλάει" δυνατά και άμεσα σε όλες αυτές τις εταιρίες και στους "χαρτογιακάδες" τους. Αυτό διαβάζουν και με αυτό χαράσσουν πολιτική. Γκρινιάξεις ξε-γκρινιάξεις, στο τέλος, ότι πει το πορτοφόλι σου θα είναι "νόμος" για την βιομηχανία μακροπρόθεσμα.
@Raysod
You have touched it with a needle
@lovesfool Για την τελευταία παράγραφο του σχόλιου σου θα σου αναφέρω 2 χαρακτηριστικά πρόσφατα παραδείγματα ως προς το οτι αρκετά από τα μεγαλοστελέχη της gaming βιομηχανίας ή αν θες από τους ανθρώπους που εμπλέκονται σε καίριες αποφάσεις μεγάλων προιόντων-παιχνιδιών δεν έχουν επαφή με το τι θέλει ένας gamer. Πρώτο είναι το kinect και το DRM που αρχικά επέβαλλαν στο Xbox One και δεύτερο είναι η μετατροπή του BF4 σε noob-cod παίχνιδο. Αναφέρω αυτά τα 2 ως πρόσφατα και γιατί με αυτά έχω ασχοληθεί περισσότερο αλλα σίγουρα υπάρχουν πολλά παραδείγματα ακόμα. Σαφώς και δεν βάζω στο ίδιο σακούλι όλη την gaming βιομηχανία αλλά φέτος ήταν μια χρονιά που με έκανε να αναρωτηθώ πόσοι από αυτούς έχουν ασχοληθεί με το gaming και ξέρουν τι τους γίνεται.. Ξεφεύγει απ' το θέμα για τα DLC βέβαια, οπότε το αφήνω εκεί.
@ raysod. Casual; Τι εννοείς casual; Δεν νομίζω ότι η οπτική μου είναι αυτή ενός casual. 30 χρόνια κι εκατοντάδες παιχνίδια μετά... νομίζω ότι δεν είμαι αυτό που ονοματίζεις casual. Κάθε άλλο.
Επιπλέον, το πώς αγοράζω παιχνίδια δεν έχει καμία σχέση. Το ότι δεν έχω κάψα να πάρω κάτι day 1 δεν έχει να κάνει με το αν το εκτιμώ ή αν παθιάζομαι με το Μέσο. Έχει να κάνει αποκλειστικά και μόνο με το πώς αποφασίσω να ξοδέψω τα λεφτά μου και τον χρόνο μου. Το ότι π.χ. παίζω αυτή την περίοδο το Brutal Legend δεν αλλάζει κάτι στην εμπειρία που θα είχα αν το έπαιζα το 2009 που βγήκε.
Επιπλέον, δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι η εμπορική στόχευση των DLC στο κοινό που αγοράζει παιχνίδια day 1 είναι επιχειρηματικά η εξυπνότερη. Καταλαβαίνω την λογική της βιομηχανίας να θέλει να εκμεταλλευτεί τις οικονομίες κλίμακας από την διαφημιστική επικοινωνία ενός παιχνιδιού στο λανσάρισμά του για να επικοινωνήσει εκεί και τα DLC. Ωστόσο, σαν πρόθεση αγορά, αν κρίνω από τον εαυτό μου τουλάχιστον, νομίζω θα ήταν πιο λογικό (και πολύ πιο πρακτικό από πλευράς ανάπτυξης) να στόχευε τα DLC στους 3-6 μήνες μετά την κυκλοφορία του παιχνιδιού, αν όχι περισσότερο.
Τα περισσότερα DLC που έχω αγοράσει είναι είτε σε μέσω προσφοράς - έκπτωσης GOTY έκδοσης, είτε, αυτά που έχω αγοράσει επιτούτου, στα πλαίσια δεύτερου playthrough κάποιου παιχνιδιού, αρκετούς μήνες μετά την κυκλοφορία του. Νομίζω ότι αυτή θα ήταν και η πιο έξυπνη στόχευση, αφού δίνει μία "νέα ζωή" στο εκάστοτε παιχνίδι και το κάνει πάλι επίκαιρο.
Ίσως στους φρενήρης ρυθμούς ανάπτυξης της προηγούμενης γενιάς κάτι τέτοιο να μην είχε νόημα, αφού το attention span όλων ήταν ελάχιστο. Ωστόσο στην σημερινή εποχή των ισχνών αγελάδων και των remake, remastered κτλ, ίσως κάτι τέτοιο να είχε περισσότερο νόημα.
Πάντως, αυτό είναι κάτι που πιθανότατα το ξέρουν ήδη οι εκδότες, ή το έχουν ήδη διαγνώσει από τα στοιχεία πωλήσεών του (πράγμα εύκολο, αφού έχουν απευθείας στοιχεία από τους server τους), γιατί παρατηρώ ότι δεν γίνονται πάντα προσφορές σε DLC, ακόμα κι όταν το ίδιο το παιχνίδι είναι σε προσφορά. Είναι κάτι σαν μικρογραφία της λογικής "καφετιέρας-καφέ", μόνο που αντί για "κονσόλα-παιχνίδι" λειτουργεί στο επίπεδο "παιχνίδι-DLC".
@PostMort3M. Ζωή, όπως παντού, υπάρχουν καλοί επαγγελματίες και κακοί επαγγελματίες. Επίσης, δεν ξέρεις αν κάτι θα δουλέψει αν δεν το δοκιμάσεις πρώτα... Δεν πετυχαίνουν όλες οι ιδέες πάντα. Επιπλέον, δεν ξέρουμε όλο το υπόβαθρο πίσω από αυτές τις επιλογές. Ωστόσο, επιμένω, τουλάχιστον σε ότι αφορά τους developers, τους marketeers και τους πωλητές των video games, ξέρουν πολύ καλύτερα τον καταναλωτή από ότι φαντάζεσαι, αφού αυτή είναι η δουλειά τους.
πολυ σωστη προσεγγιση