Οι μύκητες αποτελούν μια τεράστια και σε μεγάλο βαθμό ανεξερεύνητη ομάδα οργανισμών. Παρότι διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στα οικοσυστήματα, μπορούν να προκαλέσουν καταστροφικές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία. Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις, μυκητιασικές λοιμώξεις ευθύνονται για πάνω από 2,5 εκατομμύρια θανάτους ετησίως σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ο Aspergillus είναι ένας κοινός μύκητας που συναντάται στο έδαφος, σε φυτικά υπολείμματα, στο νερό και στον αέρα. Οι άνθρωποι τον εισπνέουν καθημερινά, όμως το ανοσοποιητικό σύστημα των περισσότερων ατόμων τον αντιμετωπίζει αποτελεσματικά. Ωστόσο, για άτομα με άσθμα, κυστική ίνωση, ΧΑΠ, καρκίνο, μεταμοσχευμένα όργανα ή ιστορικό σοβαρών λοιμώξεων όπως Covid-19 ή γρίπη, ο μύκητας μπορεί να αποβεί μοιραίος. Αν το ανοσοποιητικό δεν καταφέρει να εξουδετερώσει τα σπόρια του, ο μύκητας μπορεί να αρχίσει να αναπτύσσεται μέσα στο σώμα, προκαλώντας σοβαρές βλάβες.
«Ο μύκητας αρχίζει να αναπτύσσεται και ουσιαστικά σε “τρώει από μέσα προς τα έξω”, για να το πούμε ωμά», εξηγεί ο Νόρμαν βαν Ράιν, ερευνητής του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ. Το ποσοστό θνησιμότητας για ασθενείς με ασπεργίλλωση κυμαίνεται από 20% έως 40%, ενώ η διάγνωση παραμένει δύσκολη, καθώς τα συμπτώματα συχνά μοιάζουν με άλλες ασθένειες (πυρετός, βήχας, κόπωση).
Η μελέτη εστιάζει σε δύο βασικά είδη:
• Aspergillus flavus: Προτιμά θερμά, τροπικά κλίματα και θα μπορούσε να αυξήσει την εξάπλωσή του κατά 16% αν συνεχιστεί η υψηλή κατανάλωση ορυκτών καυσίμων. Αναμένεται να εξαπλωθεί σε βόρεια Κίνα, Ρωσία και ΗΠΑ. Είναι ανθεκτικό σε φαρμακευτικές αγωγές και απειλεί και τις καλλιέργειες, με συνέπεια κινδύνους για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια. Ο ΠΟΥ το έχει κατατάξει στην «κρίσιμη» κατηγορία των μυκητιακών παθογόνων.
• Aspergillus fumigatus: Προτιμά πιο εύκρατα κλίματα και αναμένεται να αυξήσει την εξάπλωσή του κατά 77,5% έως το 2100, εκθέτοντας εν δυνάμει 9 εκατομμύρια ανθρώπους μόνο στην Ευρώπη.
Αντίθετα, σε περιοχές όπως η υποσαχάρια Αφρική, η αύξηση της θερμοκρασίας μπορεί να οδηγήσει σε τόσο ακραίες συνθήκες που οι μύκητες δεν θα μπορούν να αναπτυχθούν, με πιθανές συνέπειες για τα τοπικά οικοσυστήματα, καθώς οι μύκητες είναι απαραίτητοι για τη γονιμότητα του εδάφους.
Η άνοδος της θερμοκρασίας ενδέχεται να αυξήσει την ανθεκτικότητα των μυκήτων, επιτρέποντάς τους να επιβιώνουν ευκολότερα στο ανθρώπινο σώμα. Επιπλέον, τα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως πλημμύρες, ξηρασίες και καύσωνες, διευκολύνουν τη διασπορά των σπορίων σε μεγάλες αποστάσεις. Χαρακτηριστικό είναι το ξέσπασμα μυκητιασικών λοιμώξεων μετά τον ανεμοστρόβιλο στην Τζόπλιν του Μιζούρι το 2011. Η παγκόσμια κοινότητα παραμένει ανεπαρκώς προετοιμασμένη για την αντιμετώπιση της μυκητιακής απειλής.
Υπάρχουν μόλις τέσσερις κατηγορίες αντιμυκητιασικών φαρμάκων, ενώ όλο και περισσότερα στελέχη παρουσιάζουν ανθεκτικότητα. Σύμφωνα με τον καθηγητή Justin Remais του Πανεπιστημίου Μπέρκλεϊ, στις ΗΠΑ καταγράφηκαν πάνω από 20.000 περιστατικά ασπεργίλλωσης μεταξύ 2013-2023, με ετήσια αύξηση 5%, ενώ η πραγματική έκταση του προβλήματος πιθανόν να είναι μεγαλύτερη λόγω έλλειψης δεδομένων.
Η καθηγήτρια Elaine Bignell από το Πανεπιστήμιο του Έξετερ τονίζει ότι η απειλή των μυκήτων για τη δημόσια υγεία είναι υποτιμημένη και ζητά περισσότερη χρηματοδότηση για έρευνα και καλύτερη επιδημιολογική παρακολούθηση. Η ερευνητική κοινότητα ελπίζει ότι η επιτυχία σειρών όπως το «The Last of Us» θα ευαισθητοποιήσει το κοινό σχετικά με τις πραγματικές απειλές των μυκήτων, που δεν αποτελούν μόνο σενάρια επιστημονικής φαντασίας, αλλά πραγματικό κίνδυνο.
Για την καλύτερη εμπειρία σου θα θέλαμε να σε παρακαλέσουμε να το απενεργοποιήσεις κατά την πλοήγησή σου στο site μας ή να προσθέσεις το enternity.gr στις εξαιρέσεις του Ad Blocker.
Με εκτίμηση, Η ομάδα του Enternity