Δεν θα αγιάσουμε ποτέ φαίνεται, όχι όταν ο Tetsuya Nomura ανοίγει το στόμα του για θέμα που συνέφερε να αφήσει απλά στην άκρη και, τελικά, ο ίδιος οδήγησε ξανά σε αναβρασμό. Για τις δηλώσεις του αυτές έγινε η μεγαλύτερη συζήτηση στο Facebook Group του Enternity την εβδομάδα που πέρασε και η συντακτική ομάδα πιάνει το ζήτημα και επιχειρεί να δει λίγο παραπέρα.
Έκτωρ Αποστολόπουλος
Η ανακοίνωση ότι η Tifa άλλαξε εμφάνιση (και συγκεκριμένα το μέγεθος του στήθους της) με απόφαση του Ethics Department της Square Enix δεν έκανε και ιδιαίτερο ντόρο, τουλάχιστον όχι τόσο όσο συνηθίζεται το τελευταίο διάστημα με τέτοιου είδους θεματολογίες. Μάλλον επειδή, πολύ απλά, το νέο in-game design ταιριάζει απόλυτα στην Tifa και ενδεχομένως το συγκεκριμένο τμήμα της ιαπωνικής εταιρείας πήρε σωστή απόφαση. Βέβαια, το κατά πόσο ταιριάζει η λέξη «ethics» γύρω από το θέμα του αν είναι πολύ μεγάλο ή πολύ μικρό το στήθος ενός χαρακτήρα σ’ ένα βιντεοπαιχνίδι, είναι ένα θέμα.
Χρειάζεται ένα Ethics Department σε εταιρεία που φτιάχνει παιχνίδια; Οι εταιρείες θεωρούν ότι τη σήμερον ημέρα —και με την κατάσταση που επικρατεί στα ξένα ΜΜΕ— ένα τέτοιο τμήμα είναι μάλλον απαραίτητο. Πλέον, οποιαδήποτε δημιουργική ιδέα ή ελευθερία μπορεί να ενοχλήσει κάποιον ή κάποιους και να πάρει τρομερή έκταση, είτε άδικα είτε δίκαια. Οπότε ένα τμήμα που ασχολείται με τέτοιου είδους ζητήματα, που θα επιμελείται και θα ελέγχει όλα τα ενδεχόμενα που μπορεί να κάνουν «τζιζ», θα το ήθελαν οι περισσότερες εταιρείες.
Απλώς η λέξη «Ethics Department» μού χτυπάει άσχημα. Είναι λιγότερο ηθικό να εμφανιστεί μία κοπέλα με μεγάλα στήθη; Η εμφάνιση, οι διάλογοι, ακόμα και το σενάρια περνούν πλέον από ανθρώπους που ελέγχουν το κατά πόσο είναι κάτι ηθικό ή όχι. Ή μάλλον, όπως είπα πιο πριν, το πόσο ντόρο μπορεί να προκαλέσει η εμφάνιση ενός χαρακτήρα. Άρα, ουσιαστικά μιλάμε για ένα τμήμα που θα μπορούσε να ονομαστεί «Damage Control Department» και όχι Ethics Department.
Τέλος, βλέποντας ότι ο κόσμος δεν αντέδρασε αρνητικά στην αλλαγή της Tifa, το ακριβώς αντίθετο μάλιστα, αναρωτιέμαι αν θα γινόταν η ίδια συζήτηση αν ο τίτλος έγραφε απλώς «Οι developers της Square άλλαξαν την εμφάνιση της Tifa». Ούτε η λέξη ηθική, ούτε τίποτα, απλώς μια καλλιτεχνική αλλαγή, γιατί… έτσι. Developers είναι, δημιουργοί είναι, καλό είναι να έχουν την ελευθερία να κάνουν τις αλλαγές που θέλουν. Ο τίτλος που πρότεινα βέβαια, δεν φέρνει τα ίδια κλικς με «Square Enix has an ethics department and told the Final Fantasy VII remake developers to "restrict" Tifa's chest» και, εκφράζοντας μία προσωπική άποψη, θεωρώ ότι πολλά Μέσα το έσπρωξαν το θέμα αρκετά, με την ευχή να γίνει και λίγο σούσουρο.
Δεν έγινε, αλλά παρ’ όλα αυτά είμαστε εδώ και συζητάμε την ύπαρξη ενός Ethics Department για να ασχολείται με τα πάντα, ίσως στο προσεχές μέλλον και με εσώρουχα. Οπότε, επιστρέφοντας στην ερώτηση αν χρειάζεται τέτοιο τμήμα τη σημερινή social media εποχή των social media, ναι, χρειάζεται και με το παραπάνω.
Μάνος ΒέζοςΣτη συγκεκριμένη βιομηχανία, οι μεγάλοι εκδότες είναι και πάλι οι μεγάλοι developers. Η μεγάλη εταιρεία λοιπόν ελέγχει, έτσι κι αλλιώς, τη δημιουργική διαδικασία την οποία αποφεύγει να αφήσει σε ξένα χέρια με την ίδια λογική που δεν θέλει κάποιος να αφήνει συστηματικά τη μοίρα του σε ξένα χέρια. Δημιουργοί πάνω κι έρχονται, τα franchises παραμένουν όμως κι έχουν τους δικούς νόμους, είναι αργοκίνητα καράβια που στρίβουν μετά την πρώτη πρόσκρουση με παγόβουνο, σπανίως πιο πριν. Όποια εταιρεία διαβλέπει το κίνδυνο ενός παγόβουνο πριν αποκτήσει καν την απαραίτητη ορατότητα για να σιγουρευτεί είναι αυτόματα ξεχωριστή περίπτωση. Όπως και να ‘χει, μιλάμε για εταιρείες, οπότε η προτεραιότητα, πάντα, είναι η κερδοφορία και η ανάπτυξη των οικονομικών μεγεθών. Είναι αδύνατο να διαχωριστεί αυτή η επιβίωξη από τη δημιουργική διεργασία, από τη στιγμή που η τελευταία είναι αδύνατο ουσιαστικά να ξεκινήσει και να λάβει χώρα εκτός της εταιρείας. Ο μεγάλος publisher δεν είναι καν publisher πλέον, κρίνοντας από την απόλυτη εξάρτηση που έχει στις δικές του, εσωτερικές παραγωγές, τις οποίες και ελέγχει έτσι κι αλλιώς.
Τα παραπάνω είναι αδύνατο να μη χρωματίσουν μια συζήτηση για τη θέσπιση επιτροπών ηθικής σε τέτοιους ιδιωτικούς οργανισμούς. Σε ένα περιβάλλον που ορίζεται από τη θέλησή του να περιορίζει και να διαχειρίζεται κάθε είδους ρίσκο, ποιες είναι οι πιθανότητες μια επιτροπή ηθικής να μην έχει ως προτεραιότητα, τελικά, τη νομική προστασία της εταιρείας από τη μία και την προστασία της φήμης της στο πεδίο της κοινής γνώμης από την άλλη; Οφείλουμε, πιστεύω, να αναρωτιόμαστε, όταν βλέπουμε τέτοιες κινήσεις, όχι μόνο ποια μπορεί να είναι η χρησιμότητά τους αλλά και με ποιο κίνητρο γίνονται, καθώς και ποιες είναι οι πιθανότητες να προσεγγίζουν την ιδανική λύση, όχι απλά μια κάποια λύση. Και όταν η σκέψη πάει παρακάτω, αναπόφευκτα, αναρωτιέται κανείς τι ισχύει σε άλλους χώρους όπου υπάρχουν επιτροπές ηθικής. Ε. Ένα πράγμα που δεν γίνεται είναι να ορίζονται από μια εταιρεία τη φορά. Αυτό που δεν (πρέπει να) γίνεται είναι να εναπόκειται αυτή η ρύθμιση στο κράτος. Το κράτος έχει να απασχοληθεί με την τήρηση του νόμου. Κι αν ο νόμος ασχολείται με θέματα ηθικής, το κάνει αφού «ζωγραφίσει» -με την καλή ή την κακή έννοια- το νομοθετικό σώμα που δεν ταυτίζεται ούτε με την επιτροπή, ούτε με το μηχανισμό τήρησης κι επιβολής του νόμου, ούτε καν με το νομικό σύστημα που αξιολογεί κάθε τέτοια διαδικασία.
Και παρά ταύτα θεωρούμε ότι μια τέτοια επιτροπή σε μια εταιρεία όπως η Square Enix είναι κίνηση λογική. Όχι επειδή είναι καλή λύση, αλλά διότι καλύπτει ένα κενό που δεν καλύπτει κανείς άλλος. Δεν υπάρχει ανεξάρτηση αρχή, αυτή και να υπήρχε δεν θα μπορούσε να είναι διεθνής για τον ίδιο λόγο που δεν είναι διεθνείς αυτές οι αρχές και σε άλλους, κατά πολύ σημαντικότερους κλάδους, δεν υπάρχει διάλογος με την κριτική, δεν υπάρχει κριτική από άλλους δημιουργούς, όπως συμβαίνει σε άλλους κλάδους όπως η ιατρική και όχι μόνο. Κοινώς, δεν υπάρχει διάλογος. Υπάρχει μόνο η εντύπωση πως λαμβάνει χώρα διάλογος.
Και χωρίς διάλογο πότε καταλήγουμε στην καλή ηθική, πότε στην καλή ηθική και πότε στην κατάλληλη;
Σταύρος Βέργος
Ένα τμήμα που ελέγχει την ηθική σε μια εταιρία δεν ακούγεται καθόλου παράλογο σε μια εταιρεία το 2019. Ειδικά σε μια ιαπωνική που έχει να παρουσιάσει υλικό στη Δύση. Έχοντας μια επαφή με την ιαπωνική κουλτούρα, εξερευνώντας την, συναντάς κάποια πράγματα τα οποία παραξενεύουν τους δυτικούς. Τα υπερμεγέθη στήθη, η υπερσεξουαλικότητα έφηβων κοριτσιών, τα άκρως αποκαλυπτικά κουστούμια κάποιων ηρωίδων είναι χαρακτηριστικά αρκετών ιαπωνικών παραγωγών, τόσο στα βιντεοπαιχνίδια όσο και σε anime και manga. Και ενώ κάποια απ' αυτά τα χαρακτηριστικά πλέον θεωρούνται χαρακτηριστικά γνωρίσματα για τους τίτλους, όπως είναι το Dead or Alive, δεν υπάγονται όλα στην ίδια κατηγορία. Ποτέ δεν κατάλαβα γιατί η Quiet του MGSV έπρεπε να είναι πρακτικά ημίγυμνη. Ο Kojima εξήγησε για ποιο λόγο στο παιχνίδι είναι η Quiet όπως είναι αλλά δεν εξήγησε ποτέ πειστικά για ποιο λόγο διάλεξε να τη δημιουργήσει έτσι. Και μιλάμε για ένα δημιουργό που έχει δώσει ζωή σε μια από τις πιο δυναμικές γυναίκες των video games, την Boss. Το 2000 η καραμέλα ήταν πως «το σεξ πουλάει», αλλά 20 χρόνια αργότερα, ειλικρινά χρειάζεται άσκοπο eye candy για να υπάρξουν πωλήσεις;
Και για να μην πάμε μονόπαντα το πράγμα με τον σεξισμό, ας θυμηθούμε λιγάκι πως ο Barret του Final Fantasy VII ήταν ένας αμφιλεγόμενος χαρακτήρας για τον τρόπο με τον οποίο ήταν γραμμένοι οι διάλογοί του. Κάποιος θα πει πως ο χαρακτήρας είχε να κάνει με τα στερεότυπα της Ιαπωνίας για τους Αφροαμερικανούς αλλά ταυτόχρονα έχουμε να πούμε πως το ίδιο πρόσωπο αποτέλεσε ουσιαστικά και την πρώτη πατρική φιγούρα της σειράς. Ήταν στοργικός στη θετή του κόρη και ένας περίπλοκος χαρακτήρας που χρειάστηκε να πάρει δύσκολες αποφάσεις και να ζήσει με τις συνέπειες. Και καλά θα κάνουμε να μην ξεχνάμε το ένα εξαιτίας του άλλου.
Επειδή όμως οι Αμερικανοί τα τελευταία χρόνια χοροπηδούν ελεύθεροι δίχως τον πουριτανισμό που οι ίδιοι είχαν επιλέξει να τους διακρίνει, δεν σημαίνει πως όλα πλέον είναι καλά. Η ένταση του «wokeness» προέρχεται από τη σταθερή πολιτική των media των ΗΠΑ στην παλιά έκδοση της πολιτικής ορθότητας. Αυτής που θέλει το γυμνό απαγορεύεται, ζευγάρι να είναι μόνο άντρας με γυναίκα και οι άνθρωποι να είναι λευκοί. Μερικές μέρες πριν η Viz Media εξέδωσε μια δήλωση που αν ήταν «συγνώμη» δεν κατάλαβα, πιο πολύ σαν αυτοεπιβράβευση την ερμήνευσα, όσον αφορά στην τελευταία σεζόν Sailor Moon. Η Viz Media ήταν εκείνη που μεταγλώττιζε τη σειρά στις ΗΠΑ και ήταν επιλογή της εταιρείας να εμφανίσει την Sailor Uranus και την Sailor Neptune ως ξαδέρφες. Φέτος, και με την επίσημη μεταγλώττιση της πέμπτης σεζόν, η εταιρεία αποφάσισε πως θα παραμείνει πιστή στο πρωτότυπο ιαπωνικό anime και οι δύο κοπέλες θα παρουσιαστούν σαν ζευγάρι, όπως ακριβώς και συνέβαινε στην Ιαπωνία εδώ και σχεδόν 30 χρόνια. Που ήταν το τμήμα ηθικής στην Αμερική όταν χρειαζόταν;
Υ.Γ. Και επειδή η σεξουαλικότητα και ένα φετίχ δεν είναι απαραίτητα σεξιστικό, δεν είδα κανέναν να παραπονιέται που ο Tarantino κάνει πάρτι ποδολαγνίας με τα πλάνα του σε κάθε ταινία. Ίσως επειδή βέβαια δεν αργεί ο Tarantino να αρχίσει τα γαλλικά σε δημοσιογράφο αν του κάνει παράξενη ερώτηση.
Υ.Γ.2 Ο Μάνος θα σας μίλησει σίγουρα για την ποδολαγνία του Tarantino αν του δώσετε τσίπουρο και το γυρίσετε για ταινίες και political correctness. Ποτίστε τον. [σ.α.: Ποτίστε με γενικά]
Δημήτρης Βούρδας
Στην εποχή που διανύουμε η ύπαρξη ενός τμήματος που ελέγχει εάν το εκάστοτε προϊόν μπορεί να παραβιάζει κάποια ηθική γραμμή δεν είναι κάτι που προκαλεί έκπληξη. Δεν είναι λίγα άλλωστε τα παραδείγματα στα οποία η απουσία του λεγόμενου ethics department έχει οδηγήσει σε αποτελέσματα που έφερναν τον θεατή ή τον παίκτη σε δύσκολη θέση. Ταυτόχρονα, ο κίνδυνος διαπόμπευσης ενός παιχνιδιού για κάποιο θέμα που μπορεί να έχει ξεφύγει από τους δημιουργούς είναι μεγαλύτερος από ποτέ.
Από αυτό προκύπτουν θέματα, για τα οποία είναι πρακτικά αδύνατο να βρεθεί λύση που να ικανοποιεί άπαντες. Αρχικά, από τη στιγμή και μόνο που υπάρχει ένα τμήμα σαν κι αυτό, πάντα θα είναι δύσκολο να μπει κάποιο όριο στο τι θα θεωρηθεί κατακριτέο. Κι αυτό συμβαίνει γιατί μπορεί το ίδιο περιεχόμενο να προκαλέσει διαφορετικές αντιδράσεις σε μια ομάδα ανθρώπων. Ας πούμε για παράδειγμα ότι δεν είναι καθόλου λίγοι αυτοί που θεωρούν, για τους δικούς τους λόγους, πως το υπερμεγέθες στήθος της Tifa είναι απόχρωση σεξιστικών προτύπων. Ανεξάρτητα από το εάν έχουν δίκιο ή όχι, είναι απόλυτα κατανοητό ότι με την τεχνολογία να επιτρέπει όλο και πιο ρεαλιστικά μοντέλα χαρακτήρων, ειδικά στα remakes που έχουν και την παρουσία ήδη αγαπητών στο κοινό προσώπων, τέτοιου είδους προβλήματα μάλλον θα πολλαπλασιάζονται.
Την ίδια στιγμή, η προσπάθεια της κάθε εταιρείας να διατηρήσει μια πολύ καθαρή εικόνα προς το κοινό της και να ελαχιστοποιήσει κάθε κουβέντα που δυσφημεί το προϊόν της, φέρνει ακόμη περισσότερο έλεγχο, άρα οτιδήποτε φτάνει έστω και κοντά στα όρια της γενικής αποδοχής, μπαίνει στο μικροσκόπιο. Με τη δύναμη και το βαθμό στον οποίου επηρεάζεται το κοινό να ανεβαίνουν συνεχώς και τις συλλογές υπογραφών, για παντός είδους αλλαγές, να συμβαίνουν για ψύλλου πήδημα, κανένας δημιουργός ή publisher δεν θέλει να ρισκάρει κάποια γενική κατακραυγή. Κάπως έτσι, η παρουσία ενός τμήματος που θα ασχολείται με τα λεγόμενα ethics μπορεί να ξενίζει αρκετούς κι οι επιλογές τους, ακόμη περισσότερους, αλλά μέχρι να βρεθεί κάτι που θα αντιπροσωπεύει καλύτερα και πιο ποιοτικά το μεγαλύτερο μέρος των καταναλωτών, δύσκολα θα σταματήσει να υπάρχει.
Νικήτας Καβουκλής
Διαφωνώ κάθετα με τέτοιες πρακτικές. Από τη μια λέμε οτι τα videogames είναι τέχνη, από την άλλη, με την πρώτη ευκαιρία η λογοκρισία χτυπάει την πόρτα μας. Δηλαδή, μια γυναίκα, στην πραγματική ζωή, θα πρέπει να ντρέπεται επειδή έχει τέτοιες αναλογίες; Λες και τους περισσότερους τους αφήνει αδιάφορους ένα καλλίγραμμο μεγάλο στήθος. Αλλά είπαμε, βαράμε το σαμάρι και νομίζουμε πως βαράμε το γάιδαρο.
Όχι, δε γουστάρω αθλητικά κορμιά με κοιλιακούς και μπράτσα. Γουστάρω αληθινά κορμιά, αυτά που κυκλοφορούν καθημερινά στο δρόμο. Με τις ατέλειές τους. Κανείς και ποτέ δεν πρόκειται να με πείσει ότι αν κάποιος/κάποια δεν έχει κορμί για social media είναι υποδεέστερος, όπως προσπαθούν να μας πλασάρουν τα τελευταία 15 χρόνια. Αν είναι έτσι ας κάνουμε και όλους τους χαρακτήρες ένα ύψος, μη και αισθάνονται άσχημα οι κοντοί.
Ethics department και κουραφέξαλα. Και στην ιδιωτική του ζωή ποιος ξέρει τι κάνει ο καθένας; Όχι πως με νοιάζει. Το αντίθετο μάλιστα. Αν έτσι θέλουν, ας κατατάξουν ανάλογα και τους καταναλωτές τους οι εταιρείες. Εσείς περνάτε τα standards, μπορείτε να αγοράσετε, εσείς δεν τα περνάτε, περιμένετε την απόφαση της επιτροπής. Εγώ πάντως δεν θα αγοράσω κύριοι, όσο κι αν περίμενα πως και πως το remake.
Κωνσταντίνος Καλκάνης
Και φυσικά τα μέσα θα στέκονταν σε μια μάλλον ατυχή δήλωση του Tetsuya Nomura, αναφορικά με την Tifa και την εμφάνισή της στο Final Fantasy VII Remake, και πιο συγκεκριμένα με το πώς θα έπρεπε το στήθος της να «περιοριστεί». Τώρα, σε πρώτη φάση έχουμε μια δήλωση που κακώς έγινε, γιατί θα μπορούσε να μην έχει ειπωθεί τίποτα και κανείς δεν θα είχε πει τίποτα. Τώρα απλά δίνεται βήμα στον καθένα να γράψει ό,τι θέλει ή να αφήσει να εννοηθεί ό,τι θέλει, όλα στο βωμό των clicks. Αν μένει να κρατήσουμε κάτι από την όλη ιστορία, είναι πως με τις δηλώσεις του Nomura έγινε γνωστό πως η Square Enix έχει ethics department και πως, τέλος πάντων, παίρνονται κάποιες αποφάσεις. Ούτε συνεννοημένοι να ήταν, μετά από όλον αυτόν τον ντόρο που έγινε τον τελευταίο καιρό με το Cyberpunk 2077 και την περιβόητη in-game αφίσα. Όπως και να ‘χει, η ύπαρξη ενός ethics department σε έναν developer/publisher από πλευράς μου μόνο ως θετική εκλαμβάνεται, αφού σε πρώτη φάση οι δημιουργοί μπορούν να μπαίνουν σε μια διαδικασία συζήτησης και ζύμωσης ιδεών και concepts. Από την άλλη, είναι ευχάριστο να βλέπεις ότι οι δημιουργοί παίρνουν στα χέρια τους την κατάσταση και έχουν έναν ενεργό ρόλο, ιδίως αυτές τις μέρες που γενικότερα πολύς κόσμος ψάχνει αφορμή να προσβληθεί από το παραμικρό. Βέβαια, σε όλα τα παραπάνω υπάρχουν και πολλές προϋποθέσεις. Μία από αυτές είναι το ethics department να συνεργάζεται στενά με την ομάδα ανάπτυξης και να μπορεί να λαμβάνεται σοβαρά υπόψιν η δημιουργική διαδικασία και το context πίσω από την κάθε περίπτωση και όχι να είναι απλά ένα «χέρι» του publisher που απλά επεμβαίνει και λογοκρίνει βάσει του τι θεωρεί ο καθένας ότι χρειάζεται «ψαλίδι».
Τώρα, όσον αφορά στην Tifa, εντάξει παιδιά, ένα αθλητικό σουτιέν της έβαλαν τις κοπέλας. Και καλά έκαναν δηλαδή. Φαντάζεστε να πρέπει να κάνει όλα αυτά τα ακροβατικά χωρίς την κατάλληλη ένδυση;
Λεωνίδας Μαστέλλος
Αν και το συγκεκριμένο παράδειγμα με την Tifa δεν αφορά τόσο την ρεαλιστική (ή μη) απόδοση του ανθρώπινου σώματος (ή τμημάτων αυτού) στα videogames, μιας και το εν λόγω τμήμα απλώς ζήτησε να περιοριστεί το στήθος της πρωταγωνίστριας με κάποιον τρόπο για τις σκηνές δράσης ώστε να μη φαίνεται αφύσικη (και οι δημιουργοί επέλεξαν αθλητικό σουτιέν και όχι… χειρουργική επέμβαση), παρόλα αυτά δημιουργεί απορίες σχετικά με το αν οι εταιρείες ανάπτυξης χρειάζονται εσωτερική ή μη λογοκρισία για τέτοιου είδους θέματα. Η αλήθεια είναι ότι κατά το παρελθόν τα videogames προσέγγιζαν πολλές φορές ανώριμα το όλο θέμα του ανθρώπινου (και ιδιαίτερα του γυναικείου) σώματος, γεγονός που μπορεί να οδήγησε στη δημιουργία εξειδικευμένων τμημάτων που συμβουλεύουν και υποδεικνύουν την όποια πορεία και απόδοση. Παρά το ότι δεν μου αρέσει κανενός είδους λογοκρισία, καταλαβαίνω ότι η ύπαρξη τέτοιων τμημάτων, ειδικά στην υπερευαισθητοποιημένη εποχή που διανύουμε, είναι ίσως απαραίτητη για τις εταιρείες που θέλουν να αποφεύγουν τα προβλήματα.
Το ιδανικό φυσικά θα ήταν να μην είναι απαραίτητη. Οι δημιουργοί να μπορούσαν να καταλάβουν από μόνοι τους τι είναι το σωστό και τι όχι. Και όχι, δεν μιλάω για υποκριτική αντιμετώπιση, αλλά για ρεαλιστική. Μεγάλο στήθος; Οκ, αλλά ρεαλιστικό, όχι πόλος έλξης βλεμμάτων και εσόδων. Να δικαιολογείται από το περιεχόμενο, να μην είναι ξεκάρφωτο μόνο και μόνο για τη δημιουργία ντόρου. Η υποκρισία και ο ηλίθιος συντηρητισμός με ενοχλούν, αλλά και η παιδιάστικη προσέγγιση των παλαιότερων χρόνων το ίδιο. Φυσικά και όλα μπορούν να εκτροχιαστούν πολύ εύκολα και γρήγορα όπως έχει δείξει και το παρελθόν, οπότε κατανοητή η ύπαρξη τμήματος ηθικής στη Square Enix, ανεξάρτητα από το αν μας αρέσει ή όχι. Δεν μας αρέσει, αλλά πρέπει η βιομηχανία να αποδείξει ότι δεν χρειάζεται τέτοιου είδους κινήσεις.
Πλάτων Πέππας
Ηθική και δημιουργία. Δύο έννοιες που έχουν τη δυναμική να κοντράρονται μεταξύ τους αιώνια. Είναι ηθικό να περιορίζεις τη δημιουργικότητα κάποιου; Και αν ναι, σε ποιο σημείο θα πρέπει να σταματήσει η παρέμβαση στο έργο ενός δημιουργού έτσι ώστε να βρεθεί αυτό το ιδανικό σημείο που ούτε περιορίζεται το μήνυμα που θέλει να περάσει, ούτε προσβάλλει και κανέναν;
Περίεργες έννοιες και ερωτήματα σε μια εποχή που ο καθένας έχει άποψη και μπορεί να την εκφράσει δια των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Σε μια εποχή που τα στελέχη των εταιρειών μετράνε τα λόγια τους έτσι ώστε να μη θίγουν κανέναν, ή τουλάχιστον να δηλώνουν ότι δεν έχουν τη πρόθεση να θίξουν κανέναν. Κλασικό παράδειγμα αυτών των δηλώσεων της Ubisoft, που η θεματική πολλών τίτλων της αντλείται από δεδομένα του σήμερα, όμως κάθε φορά ξεκαθαρίζεται ότι δεν περιέχει κανένα πολιτικό ή άλλου είδους σχόλιο. Η ουσία, για μένα, είναι ότι το έργο ενός δημιουργού δεν πρέπει να φιλτράρεται από κανέναν. Ακόμα και αν μιλάμε για την πιο μικρή παρέμβαση, το αποτέλεσμα επηρεάζεται και δεν είναι απίθανο ο καλλιτέχνης να νιώσει ότι το ίδιο του το έργο δεν τον αντιπροσωπεύει.
Στον κόσμο των τεράστιων εταιρειών που ζούμε όμως σήμερα, ακόμα και το παραμικρό λάθος στην επικοινωνία μπορεί να κοστίσει. Και οι ζημιές μπορεί να καταλήξουν σε εκατομμύρια δολάρια. Για αυτό και δεν πρέπει εν τέλει να μένει τίποτα στην τύχη. Για αυτό και η δημιουργία τμημάτων «ηθικής», ειδικότερα στις μεγάλες εταιρείες είναι κάτι αναπόφευκτο. Που πρέπει να πλέον να δεχθούμε ως δεδομένο. Ελπίζουμε τουλάχιστον τα εν λόγω τμήματα να συνεργάζονται στενά με τους καλλιτέχνες, έτσι ώστε να διασφαλίζεται αυτούσιο το νόημα που αυτοί θέλουν να περάσουν, αλλά και το ότι το αποτέλεσμα θα προσβάλλει όσο το δυνατόν λιγότερους, όταν αποκαλυφθεί στο ευρύ κοινό.
Πάνος Πετρόπουλος
Αν και δεν είναι ενδεικτικό παράδειγμα για το πως λειτουργεί ολόκληρος ο κόσμος, η Κίνα δημιούργησε μια νέα επιτροπή δεοντολογίας για τα video games που σκοπό έχει να αξιολογεί πόσο ηθικά ορθός είναι ένας τίτλος ή όχι, κάτι που επηρρέασε αρνητικά την αγορά της — οι μεγάλοι publishers δεν σκιάχτηκαν ιδιαίτερα, αλλά οι μικροί «ντόπιοι» απέκτησαν έναν επιπλέον πονοκέφαλο. Ίσως η όλη... ανάγκη (;) για ethics departments να δημιουργείται από τις δήθεν μελέτες από τις οποίες προκύπτει τρομοκράτης ένας hardcore gamer, ή —έστω και λιγότερο ακραίο και ως ένα σημείο κατανοητό επιχείρημα— από διαφόρους τύπου εθισμού σε διαφορετικές ομάδες ανθρώπων. Ωστώσο, στην πράξη, ένας τέτοιος τομέας εντός μιας εταιρείας publishing μοιάζει περισσότερο με μια ομάδα ανθρώπων που τρέχει να αποφύγει πράγματα που θα προσβάλουν κόσμο, ιδιαίτερα μετά από συνεχόμενες αναφορές από ακραίες φεμινιστικές ομάδες, κοινότητες LGBT, φιλοζωικές ενώσεις κ.λπ. σε διάφορους τίτλους. Άρα μιλάμε για εκβιασμούς υπερευαίρθητων κομματιών των παραπάνω ομάδων, χωρίς επιχειρήματα που να ανταποκρίνονται σε πραγματικές ηθικές αξίες, αλλά αντίθετα στηρίζονται στο στόχο να προωθήσει ο καθένας το σκοπό του. Επομένως ο κάθε publisher που θα υποκύψει νιώθει ολίγον τι ένοχος για κάτι που προβάλλεται ούτως ή άλλως σε κάποια κινηματογραφική παραγωγή (ή σχεδόν σε οποιοδήποτε άλλο μέσο ψυχαγωγίας τέλος πάντων) χωρίς συνέπειες; Αν θεωρούσαμε δεδομένη μιας μορφής παιδεία στα videogames, από πλευράς κοινού, ίσως να μην υπήρχε καν το ζήτημα για συζήτηση.
Υ.Γ: Πάντως το στήθος της Tifa πάλι μεγάλο φαίνεται, απλά το προσάρμοσαν στο νέο της μοντέλο. Ευτυχώς όμως που υπήρξε είδηση, από αυτές που υπάρχουν απλά για να υπάρξουν και να προκύψουν σχόλια, για να σκεφτούμε λιγάκι και όλα τα υπόλοιπα.
Για την καλύτερη εμπειρία σου θα θέλαμε να σε παρακαλέσουμε να το απενεργοποιήσεις κατά την πλοήγησή σου στο site μας ή να προσθέσεις το enternity.gr στις εξαιρέσεις του Ad Blocker.
Με εκτίμηση, Η ομάδα του Enternity