Η σειρά video games – φαινόμενο
Όλα ξεκίνησαν χάρη στην εμμονή του Satoshi Tajiri με τη συλλογή εντόμων. Ο Ιάπωνας μεγάλωσε σε ένα προάστιο του Τόκιο, στην πόλη Machida, όπου περνούσε τον περισσότερο χρόνο της νεαρής ηλικίας του αναζητώντας έντομα που δεν έχει ξαναδεί ώστε να τα μελετήσει. Οι φίλοι του τον αποκαλούσαν Doctor Bug εξαιτίας του εκκεντρικού του χόμπι, το οποίο βρήκε άδοξο τέλος όταν η τοπική κυβέρνηση αποφάσισε να καλύψει χωράφια και λίμνες με τσιμέντο ώστε να προχωρήσει στο κτίσιμο καινούργιων κατοικιών και καταστημάτων. Τότε το ενδιαφέρον του Tajiri τράβηξαν τα video games και τα τοπικά arcades. Μάλιστα η νέα του απασχόληση εκτόπισε σχεδόν ολοκληρωτικά την προθυμία του να ασχοληθεί με οτιδήποτε είχε να κάνει με το σχολείο, πράγμα που οι γονείς του δεν πήραν με καθόλου καλό μάτι. Σε αντίθεση βέβαια με τους ιδιοκτήτες των arcades, ένας από τους οποίους του έκανε δώρο ένα μηχάνημα με το Space Invaders, τη μεγάλη τότε επιτυχία του συμπατριώτη του Tajiri, Tomohiro Nishikado.
Έπειτα από την ολοκλήρωση ενός διετούς προγράμματος στο εθνικό κολέγιο τεχνολογίας του Τόκυο, ο Tajiri κέρδισε έναν διαγωνισμό της Sega που αφορούσε στο game design. Τα θεμέλια είχαν ήδη τεθεί για τα καλά. Αμέσως μετά από αυτήν του την επιτυχία και στην ηλικία των 17 ετών αποφάσισε να ξεκινήσει ένα περιοδικό σχετικό με το gaming και να το ονομάσει Game Freak. Αρχικά το λειτούργησε ως fanzine που γραφόταν στο χέρι και περιείχε στρατηγικές που θα βοηθούσαν τους παίκτες με διάφορα παιχνίδια που απασχολούσαν την πλειοψηφία του κοινού εκείνη την περίοδο. Σύντομα όμως η έκδοσή του θα γινόταν με πιο επαγγελματικό τρόπο.
Κοντά στα τέλη της δεκαετίας του ’80 ο Tajiri παρατήρησε πως κυκλοφορούν πολλά παιχνίδια δίχως αρκετά καλή ποιότητα, γεγονός που τον οδήγησε στο να εξελίξει το Game Freak, μετατρέποντάς το από περιοδικό σε στούντιο ανάπτυξης video games. Έτσι η εταιρεία του ξεκίνησε να σχεδιάζει παιχνίδια κάνοντας ντεμπούτο με το Quinty προτού συνεργαστεί με τις Nintendo και Sega για τίτλους όπως Jerry Boy (1991, για το Nintendo Entertainment System), Mario & Wario (1993, για το Super Nintendo Entertainment System) και Pulseman (1994, για το Sega Mega Drive).
Τότε, στις αρχές των ‘90s, o Tajiri παρατήρησε παιδιά να παίζουν με το Game Boy της Nintendo, καθώς μάλιστα χρησιμοποιούσαν το Game Link Cable, το περιφερειακό που συνέδεε δύο κονσόλες για multiplayer. Έτσι θυμήθηκε την αγάπη του για τη συλλογή εντόμων αφού φαντάστηκε ψηφιακές μορφές τους να μεταφέρονται από το ένα σύστημα στο άλλο. Οι δυνατότητες της φορητής κονσόλας της Nintendo ήταν το ιδανικό έναυσμα για τη δημιουργία ενός τίτλου που θα προσέφερε στα παιδιά την ίδια εμπειρία που είχε ο ίδιος στην ηλικία τους, να συλλέγουν δηλαδή έντομα και να τα μοιράζονται μεταξύ τους. Και κάπου εδώ γεννιούνται τα Pokémon.
Στη σύλληψη της γενικής ιδέας της σειράς βοήθησε ο φίλος και συνεργάτης του Tajiri, ο Ken Sugimori, που κατέληξε να σχεδιάσει τις μορφές των αρχικών 151 Pokémon, συνεισφέροντας αργότερα σε διάφορες ταινίες τους, συλλεκτικές τους κάρτες, αλλά και σε άλλους τίτλους όπως Super Smash Bros.
Ο Tajiri έσπευσε να περιγράψει την ιδέα του νέου του project στη Nintendo, η οποία δεν το κατανόησε πλήρως, όμως, δεδομένου του όσα γνώριζε σχετικά με τις ικανότητές του στο game design, αποφάσισε να το εξερευνήσει. Ο Shigeru Miyamoto - δημιουργός τεράστιων gaming franchises όπως Super Mario και The Legend of Zelda - τον πήρε ευθύς αμέσως υπό την προστασία του και ανέλαβε τον ρόλο του μέντορά του. Αυτό που ακολούθησε ήταν έξι εξαντλητικά χρόνια ανάπτυξης των πρώτων παιχνιδιών Pokémon που σχεδόν οδήγησαν την Game Freak στη χρεοκοπία. Το αποτέλεσμα ήταν τα Pokémon Red Version και Pokémon Green Version, δύο διαφορετικές εκδόσεις ενός RPG που θα έγραφε ιστορία. Η κυκλοφορία τους στην αγορά της Ιαπωνίας πραγματοποιήθηκε στις 27 Φεβρουαρίου του 1996 και γνώρισε τεράστια επιτυχία στους κατόχους του Game Boy. Λίγους μόλις μήνες αργότερα ανακοινώθηκε και το Pokémon Blue Version, το οποίο μπορούσε να αγοραστεί αποκλειστικά και μόνο από τους συνδρομητές του κόμικ CoroCoro που κυκλοφορεί ακόμα και σήμερα. Περιείχε ανανεωμένο artwork και νέους διαλόγους.
Ένας μόνο από τους λόγους της τεράστιας αυτής επιτυχίας ήταν η συμπερίληψη ενός κρυφού Pokémon, του Mew. Το πρώτο παιχνίδι της σειράς περιείχε 150 Pokémon, τουλάχιστον όσο αφορούσε σε αυτά που μπορούσε να βρει κανείς υπό φυσιολογικές καταστάσεις. Κι αυτό γιατί, το 151ο απ’ αυτά μπορούσε να αποκτηθεί μόνο χάρη στις προωθητικές διοργανώσεις της Nintendo, αλλά και εξαιτίας ενός glitch που έγινε γνωστό επτά ολόκληρα χρόνια μετά το ντεμπούτο του franchise. Σύμφωνα με τον Tajiri, η τακτική αυτή βοήθησε στη δημιουργία διάφορων μύθων και φημολογιών που διατηρούσαν το ενδιαφέρον για το παιχνίδι ζωντανό ακόμα και χρόνια μετά την κυκλοφορία του. Όντως, η αίσθηση του μυστηρίου ήταν ένας από τους λόγους της εξαιρετικής πορείας της σειράς από το ξεκίνημά της.
Από τις τρεις εκδόσεις που έφτασαν στα χέρια των καταναλωτών στην Ιαπωνία, δύο έφτασαν στη Δύση. Τα Pokémon Red Version και Pokémon Blue Version κυκλοφόρησαν στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής στις 28 Σεπτεμβρίου του 1998 και στην Ευρώπη στις 5 Οκτωβρίου του 1999. Κατά τη διάρκεια της μεταφοράς του πρώτου παιχνιδιού του franchise η Nintendo χρειάστηκε να κατοχυρώσει τα ονόματα όλων των Pokémon ώστε να διασφαλίσει την πλήρης και αποκλειστική ταύτισή τους με τη σειρά. Κατά τη διάρκεια της μετάφρασης των ονομάτων και των διαλόγων έγινε αντιληπτό το πόσο πραγματικά εύθραυστος είναι ο πηγαίος κώδικας του παιχνιδιού, αναγκάζοντας την ομάδα ανάπτυξής του στο να το προγραμματίσει εκ νέου. Εξού και η μεγάλη καθυστέρηση για την κυκλοφορία τους εκτός Ιαπωνίας. Λίγο πριν από την ολοκλήρωση της διαδικασίας η Nintendo επένδυσε περίπου πενήντα εκατομμύρια δολάρια στην προώθηση των Pokémon, φοβούμενη ότι η απήχησή τους θα ήταν μικρότερη σε σχέση με την εγχώριά της αγορά.
Εντέλει της κυκλοφορίας τους ακολούθησε ένα πανδαιμόνιο άνευ προηγουμένου, διευρύνοντας τη φρενίτιδα σε ολόκληρο τον πλανήτη. Μια τρίτη έκδοση ήρθε λίγο αργότερα, με το ντεμπούτο του Pokémon Yellow Version και με εξώφυλλο το διασημότερο ίσως Pokémon μέχρι και σήμερα, το Pikachu, που κυκλοφόρησε στις 19 Οκτωβρίου του 1999 στη Νότιο Αμερική και στις 16 Ιουνίου του 2000 στη Γηραιά Ήπειρο. Αυτή η έκδοση σχεδιάστηκε ώστε να συνάδει με τη σειρά anime των Pokémon, δίνοντας στον παίκτη ένα Pikachu που τον ακολουθεί παντού, ενώ συμπεριέλαβε και τους Jessie και James, δύο χαρακτήρες της κακιάς Team Rocket.
Οι αριθμοί αποδεικνύουν την τεράστια επιτυχία των τριών διαφορετικών εκδόσεων του πρώτου παιχνιδιού Pokémon. Στην Ιαπωνία ξεπέρασαν σε πωλήσεις το ένα εκατομμύριο κομμάτια το 1996, ενώ το 1997 πούλησαν ακόμα τριάμισι εκατομμύρια, νούμερο που δεν κατάφερε να αγγίξει το Final Fantasy VII. Στις Η.Π.Α. πούλησαν διακόσιες χιλιάδες κόπιες μέσα σε μόλις δύο εβδομάδες και ξεπέρασαν τις τέσσερα εκατομμύρια πωλήσεις έως το τέλος του 1998. Οι παγκόσμιες πωλήσεις τους αγγίζουν το νούμερο των τριάντα ένα εκατομμυρίων κομματιών, πράγμα που επιβεβαιώνει πως πρόκειται για τα πιο επιτυχημένα RPG του Game Boy.
Η Nintendo είχε πια ένα ολόφρεσκο παγκόσμιο φαινόμενο στα χέρια της. Ο Piers Harding-Rolls της Ampere Analysis δήλωσε πως, σύμφωνα με την πιο πρόσφατη οικονομική αναφορά της The Pokémon Company, η οποία δημοσιοποιήθηκε τον Μάρτιο του 2017, το franchise μετρά κέρδη άνω των 57 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Σήμερα εννοείται πως το νούμερο αυτό θα είναι πολύ υψηλότερο.
Η δεύτερη γενιά των Pokémon RPGs ήρθε στην Ευρώπη στις 6 Απριλίου του 2001 με τα Pokémon Silver Version και Pokémon Gold Version που περιείχαν 100 καινούργια Pokémon και που συμπληρώθηκαν από το Pokémon Crystal Version (που περιέχει easter egg για τον Tajiri με έναν συνονόματό του κυνηγό εντόμων στο Battle Tower της περιοχής Johto) στις 2 Νοεμβρίου του ίδιου έτους. Στις 25 Ιουλίου του 2003 έκανε ντεμπούτο στο Game Boy Advance η τρίτη γενιά με τα Pokémon Ruby Version / Pokémon Sapphire Version με το Pokémon Emerald Version να ολοκληρώνει την τριάδα στις 21 Οκτωβρίου του 2005. Η τέταρτη γενιά με τα Pokémon Diamond Version / Pokémon Pearl Version λανσαρίστηκε στις 27 Ιουλίου του 2007 για το Nintendo DS και το τρίτο παιχνίδι, το Pokémon Platinum Version, κυκλοφόρησε στις 22 Μαΐου του 2009. Το 2011, στις 4 Μαρτίου, εμφανίστηκαν στην αγορά τα Pokémon Black Version / Pokémon White Version της πέμπτης γενιάς, ακολουθούμενα από τα sequels τους (Black 2 και White 2 αντίστοιχα) στις 12 Οκτωβρίου του 2012. Η έκτη γενιά κυκλοφόρησε την ίδια ημέρα σε ολόκληρο τον πλανήτη, στις 12 Οκτωβρίου του 2013, φέρνοντας στους κατόχους του Nintendo 3DS τα Pokémon X / Pokémon Y, ενώ στις 23 Νοεμβρίου 2016 διατέθηκε η έβδομη με τα Pokémon Sun / Pokémon Moon. Η τρέχουσα όγδοη γενιά ξεκίνησε στις 15 Νοεμβρίου του 2019 με τα Pokémon Sword και Pokémon Shield που κυκλοφόρησαν για το Nintendo Switch. Στη συνέχεια ακολούθησαν τα Pokémon Brilliant Diamond / Shining Pearl που δίχασαν με το chibi animation και λίγο αργότερα το καινούργιο Pokémon Legends: Arceus. Σε αυτό το παιχνίδι παίζουμε σε έναν ανοιχτό κόσμο στην… αρχαία Sinnoh όπου δεν υπάρχουν ακόμα gym leaders ή πραγματικοί εκπαιδευτές Pokémon. Είναι επίσης το πρώτο παιχνίδι της βασικής σειράς που δεν κυκλοφορεί σε δύο διαφορετικές εκδόσεις.
Εν έτει 2022 τα video games των Pokémon ξεπερνούν σε αριθμό τα εβδομήντα, ένα νούμερο που συμπεριλαμβάνει remakes, ενισχυμένες εκδόσεις και spin-offs που έχουν ξεπεράσει σε πωλήσεις τα τριακόσια ογδόντα εκατομμύρια κομμάτια. Ο αριθμός αυτός κατατάσσει το franchise τέταρτο στη λίστα με τα εμπορικότερα όλων των εποχών. Μπροστά του βρίσκονται μόνο αυτά των Super Mario, Call of Duty και Tetris.
Τρελή επιτυχία και εκτός video games
Ο αναλυτής Karol Severin της Midia Research αποκαλεί τα Pokémon ως ένα franchise ψυχαγωγίας. Απασχολούν άλλωστε πολλά διαφορετικά μέσα που ξεπερνούν τα σύνορα του gaming. Προτού καν ξεκινήσει η τρέχουσα χιλιετία τα Pokémon βρίσκονταν σε σειρές anime, ταινίες, βιβλία (manga), ρούχα, επιτραπέζια παιχνίδια (όπως το μακροχρόνιο Trading Card Game) και συλλεκτικές φιγούρες, αποκτώντας αργότερα από δικά τους… φαγητά και προϊόντα αναψυκτικών έως και επιβατικά αεροπλάνα. Σύμφωνα με τον ίδιο, η ικανότητα των Pokémon να εμφανίζονται στα σωστά μέσα ψυχαγωγίας με τον κατάλληλο τρόπο και την κατάλληλη στιγμή είναι αξιοσημείωτη. Η The Pokémon Company φροντίζει μάλιστα να δημιουργεί μια συνδεσιμότητα μεταξύ της πλειοψηφίας των μέσων όπου εντοπίζονται τα Pokémon, όπως για παράδειγμα το επεισόδιο της σειράς anime που διηγείται την ιστορία ενός διαγωνισμού με Magikarp συνδέεται άμεσα με το παιχνίδι Magikarp Jump που κυκλοφορεί για κινητά. Ή, σε κάτι πιο πρόσφατο, οι αγοραστές εισιτηρίων για τη νεότερη ταινία Pokémon στην Ιαπωνία (το Secrets of the Jungle που στην Ευρώπη είναι διαθέσιμο μέσω Netflix) έλαβαν ως δώρο ένα ολοκαίνουργιο μυθικό Pokémon μαζί με τη shiny έκδοση του Celebi για τα Pokémon Sword / Pokémon Shield του Nintendo Switch.
Η anime σειρά των Pokémon μετρά πλέον περισσότερα από 1.170 επεισόδια. Έχουν επίσης προβληθεί 23 ταινίας και αρκετές δευτερεύουσες ιστορίες. Η πλειοψηφία τους έχει ως πρωταγωνιστή τον Ash Ketchum που έχει τον διόλου ταπεινό στόχο να γίνει ο σπουδαιότερος εκπαιδευτής Pokémon που υπήρξε ποτέ. Οι περιπέτειές του βασίζονται φυσικά στη βασική σειρά των video games, από όπου αντλείται η έμπνευση των περιοχών που επισκέπτεται, καθώς και τα Pokémon που συναντά στον δρόμο του.
Καθώς όμως η τηλεόραση είναι ένα αρκετά διαφορετικό μέσο από τα video games - αν και ο Tajiri έχει εκφράσει τη γνώμη ότι η ανάπτυξη των projects για τα δύο αυτά media είναι αρκετά παρόμοια – οι ιστορίες του Ash επεκτείνονται πέρα από τα όρια των πλοκών των παιχνιδιών και περιέχουν αναρίθμητους σημαντικούς χαρακτήρες που συνεισφέρουν στο χτίσιμο του μύθου. Όπως γίνεται εύκολα κατανοητό, απευθύνονται κυρίως σε νεαρές ηλικίες και έτσι θέματα θανάτου τίθενται αρκετά σπάνια, όμως υπάρχουν, κυρίως στις ταινίες. Επιπλέον υπάρχουν ορισμένες αναφορές που μπορούν να κατανοηθούν μόνο από ενήλικες, όμως χρησιμοποιούνται με φειδώ και περιέχονται στις εκδόσεις των shows που προβάλλονται εκτός Ιαπωνίας. Η παραγωγή που διαφέρει περισσότερο από τις υπόλοιπες είναι φυσικά το Detective Pikachu, η live-action ταινία της Warner Bros. Pictures με πρωταγωνιστή τον Justice Smith και τον Ryan Reynolds ως η φωνή του Pikachu. Η Warner Bros. ανακοίνωσε και sequel προτού καν προβληθεί η πρώτη ταινία, όμως σε πρόσφατες δηλώσεις του ο Smith φάνηκε απαισιόδοξος σχετικά με την υλοποίησή του.
Πως θα συνεχίσει η σειρά;
Το Pokémon Legends: Arceus γνωρίζαμε εξ’ αρχής πως θα αποτελεί prequel της μυθολογίας των Pokémon όπως την ξέρουμε από τις Red / Blue μέχρι και τις Sword / Shield. Περιλαμβάνεται και αυτό στην 8η γενιά παιχνιδιών της σειράς. Αν και δε γνωρίζουμε τίποτα για το μέλλον της βασικής σειράς τίτλων του franchise, είναι αρκετά ασφαλές το να υποθέσουμε πως η κυκλοφορία παιχνιδιών που θα χωρίζονται σε δύο διαφορετικές εκδόσεις με μικρές διαφορές δε θα πάψει να υφίσταται καθώς είναι μέρος μιας φόρμουλας που δουλεύει με απόλυτη επιτυχία για δεκαετίες. Ίσως δούμε ένα sequel Pokémon Legends στο οποίο θα μαθαίνουμε την ιστορία μιας άλλης περιοχής (ίσως της αρχαίας έκδοσης μιας περιοχής που γνωρίζουμε ήδη, όπως και στο Arceus). Το πρώτο Legends δεν κατάφερε να συγκινήσει όλους τους fans της σειράς, όμως θέτει κάποια θεμέλια που δεν μπορούν παρά να αναπτυχθούν μέσα από ένα διάδοχο παιχνίδι, ποιος ξέρει, ίσως και στο πλαίσιο της 9ης γενιάς Pokémon… το 2023;
Ακούγονται πολλά για ένα νέο Nintendo Direct εντός του Φεβρουαρίου. Η Nintendo φροντίζει να μας ενημερώνει για νέο παιχνίδι Pokémon τον Φεβρουάριο του έτους που θα λανσαριστεί στην αγορά. Για φέτος όμως θα μας προκαλούσε μεγάλη έκπληξη η κυκλοφορία της 9ης γενιάς καθώς απέχουμε ελάχιστα από το ντεμπούτο τριών πρόσφατων παιχνιδιών (Legends: Arceus, Brilliant Diamond, Shining Pearl). Μια νέα κυκλοφορία της σειράς θα μπορούσε να είναι ένα μεγάλο expansion του Legends, όμως ακόμα και αυτό δεν το γνωρίζουμε ακόμα. Μένει λοιπόν να μάθουμε σύντομα τι θα έχουμε να περιμένουμε στη συνέχεια.
Ένα δάκρυ κύλισε μας συγκίνησε πραγματικά το άρθρο μπράβο σου
Απολαυστικο αφιερωμα, μπραβο