Ο τύπος της μοιραίας, δολοπλόκας γυναίκας (συνήθως και συζύγου) δεν θα υπήρχε στο σινεμά αν δεν τον είχε πλάσει η Μπάρμπαρα Στάνγουικ. Αυτή η… «κοντοχωριανή» της Λάνα Τέρνερ και μακρινή συγγενής τής Κάθλιν Τέρνερ, της Τερίσα Ράσελ και της Λίντα Φιορεντίνο έφταιξε για όλα. Χωρίς καν το sex appeal όλων των μεταγενέστερων και iconic… bitches. Το μόνο που χρειαζόταν ήταν ν’ ανοίξει το στόμα της, με τις ατάκες που έγραψαν γι’ αυτήν ο Μπίλι Γουάιλντερ και ο Ρέιμοντ Τσάντλερ. Στα δύσκολα, θα άνοιγε και τα πόδια της. Η εποχή, όμως, δεν επέτρεπε πολλά-πολλά (βλέπε κώδικα Χέιζ). Και το σεξ δεν περνούσε από την οθόνη ούτε ως υπαινιγμός. Γι’ αυτό και η «σάπια στην καρδιά» Φίλις Ντίτρικσον ήταν η πιο επικίνδυνη από όλες τους…
Ο Γουάιλντερ χρησιμοποιεί τους κανόνες τού φιλμ νουάρ, απομακρύνοντας τη δράση από το τυπικό σκηνικό των εγκληματιών και του υποκόσμου, ανεβαίνει στους πιο classy και κονομημένους λόφους του Λος Άντζελες και συναντά τον αμοραλισμό ενός κόσμου που ζει (και σκοτώνει) για το χρήμα, την κοινωνική αναρρίχηση. Μέσα σε σκιερά δωμάτια που μυρίζουν κάπνα, αλκοόλ και πόθο. Η Φίλις θα εμφανιστεί για πρώτη φορά στην οθόνη φορώντας μια… πετσέτα! Ξανθιά αλλά διόλου αφελής, υποσχόμενη αλλά όχι και εύκολος στόχος. Το κόρτε από τον ασφαλιστή, που μπήκε στο σπίτι της για να μιλήσει επαγγελματικά με τον σύζυγό της, θα είναι λεκτικά ανελέητο. Το ίδιο και οι απαντήσεις εκείνης, η οποία θέτει τα «όρια ταχύτητας» και ρίχνει και μια «προειδοποιητική κλήση», παίρνοντας το πάνω χέρι στο παιχνίδι τής αποπλάνησης.
Πέρα από την πλοκή, που ξετυλίγεται γεμάτη ανατροπές και… κακοτυχία, αυτό που εντυπωσιάζει πρωτίστως στη «Διπλή Ταυτότητα» είναι οι χαρακτήρες των δύο εραστών. Ρηχοί, ανήθικοι, με φαρμακερές συμπεριφορές, καταπατούν κάθε έννοια ρομάντζου στη σχέση τους και καταλήγουν να αυτοσαρκάζονται σχεδόν, δίχως συναισθήματα, έρμαια του οπορτουνισμού τους. Ναι, υπάρχει μια ύπουλη, υπόγεια δόση χιούμορ σε τούτο το φιλμ. Ίσως πρέπει να είσαι και λίγο… τομάρι για να το αντιληφθείς!
Χάρη στο μαγικό άγγιγμα του Γουάιλντερ, το στιλ και η φινέτσα απογειώνουν την αφήγηση, κάνουν το voice-over να ακούγεται πιο θανατερό από ποτέ (προαναγγέλλοντας τον ήρωα που θα υποδυθεί ο Γουίλιαμ Χόλντεν στη «Λεωφόρο της Δύσης» έξι χρόνια αργότερα) και προσδιορίζουν τον ορισμό του νουάρ θρίλερ, πιθανότατα για πρώτη φορά στην ιστορία τού κινηματογράφου. Και δώσε και μια επιπλέον προσοχή στο πώς έντυσε τη Στάνγουικ η Ίντιθ Χεντ: ποτέ τολμηρή ή σεξουαλική στην γκαρνταρόμπα της, με πιο αποθεωτικό για τον χαρακτήρα της ένα… μαύρο παντελόνι.
ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ;
Έγκλημα που δεν παιζόταν εδώ και δεκαετίες στα σινεμά της χώρας μας αυτό το αδιανόητα κλασικό και σπουδαίο φιλμ του Μπίλι Γουάιλντερ, που θα πρέπει να έχεις δει οπωσδήποτε αν σέβεσαι το αρχετυπικό και το νουάρ. Θα ακούσεις μερικές από τις πιο σκληρά ετοιμόλογες και κυνικές ατάκες που μπήκαν ποτέ σε φιλμική ηχητική μπάντα, θα καταλάβεις ποια ηθοποιός δημιούργησε το μοντέλο του μοιραίου θηλυκού με το εγκληματικό μυαλό, θα αισθανθείς το σασπένς και τις ανατροπές. Προτάθηκε για 7 Όσκαρ, δεν κέρδισε κανένα. Λογικό για ένα τόσο τολμηρό φιλμ. Οι θεατές που βαριούνται το… παλιακό, μαυρόασπρο Χόλιγουντ, δεν θα πάρουν χαμπάρι (και εδώ).
Tου Ηλία Φραγκούλη, σε συνεργασία με το freecinema.gr
Βρείτε το freecinema.gr στο facebook
Αν θυμάμαι καλά την είχα δει σε θερινό σινεμά, στο Αελλώ στη Πάτρα, πριν κλείσει.
Όταν ο κινηματογράφος δεν είχε "φρου-φρου και αρώματα" και στα θρίλερ περίμενες να δεις το τέλος χωρίς να το έχεις καταλάβει από την αρχή της ταινίας...
Φοβερή ταινία.
Ολα τα λεφτα το "και εδω" του επιλογου. ;)